Toelichting op de geconsolideerde halfjaarcijfers

Algemeen

Alliander N.V. is een naamloze vennootschap die statutair is gevestigd in Arnhem. In dit halfjaarbericht zijn de financiële gegevens van de vennootschap en haar dochterondernemingen opgenomen over het eerste halfjaar van 2021. De halfjaarcijfers zijn opgesteld in overeenstemming met IAS 34 ‘Tussentijdse financiële verslaggeving’.

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

In dit bericht zijn dezelfde waarderingsgrondslagen gehanteerd als in het jaarverslag 2020 van Alliander N.V. dat te vinden is op www.alliander.com, met inachtneming van de onderstaande wijzigingen in standaarden en interpretaties die met ingang van 1 januari 2021 van kracht zijn.

Nieuwe of gewijzigde IFRS-standaarden 2021

In 2021 zijn de volgende IFRS-wijzigingen van toepassing:

• • Aanpassing IFRS 4 ‘Insurance contracts - deferral of IFRS 9’;

  • Aanpassing IFRS 4, IFRS 7, IAS 39, IFRS 9 en IFRS 16 ‘Rentebenchmarkhervorming Fase 2’;

  • Aanpassing IFRS 16 Leases ‘COVID-19-Related Rent Concessions’ beyond 30 June 2021 (van kracht per 1 april 2021; nog te bekrachtigen door de EU).

Dit halfjaarbericht is opgesteld in overeenstemming met deze, door de EU bekrachtigde, wijzigingen. Deze wijzigingen hebben echter geen materiële impact op Alliander en worden om die reden niet nader toegelicht in dit halfjaarbericht.

Verwachte wijzigingen in waarderingsgrondslagen

Naast bovengenoemde nieuwe en gewijzigde standaarden, hebben de IASB en het IFRIC nieuwe en/of gewijzigde standaarden en interpretaties uitgebracht die op latere boekjaren van toepassing zullen zijn voor Alliander. Deze standaarden en interpretaties kunnen alleen worden toegepast als zij zijn goedgekeurd door de Europese Unie.
Deze toekomstige wijzigingen van standaarden en interpretaties zijn niet relevant voor Alliander en/of hebben geen materiële impact op Alliander en worden om die redenen niet nader toegelicht in dit halfjaarbericht.

Schattingen, aannames en veronderstellingen

Bij het opstellen van dit halfjaarbericht maakt Alliander gebruik van aannames, veronderstellingen en schattingen. Dit betreft in het bijzonder de bepaling voor voorzieningen, de vaststelling van gebruiksduren op materiële vaste activa, eventuele indicatie van bijzondere waardevermindering op materiële vaste activa, de omzetverantwoording, de waardering van debiteuren en de vaststelling van de hoogte van de latente belastingvorderingen alsmede van de bepaling van de acute belastingposities. De schattingen, aannames en veronderstellingen zijn in belangrijke mate gebaseerd op ervaringen uit het verleden en op een zo betrouwbaar mogelijke schatting door het management van Alliander van de specifieke omstandigheden die – naar de mening van het management – gegeven de situatie van toepassing zijn. De werkelijke ontwikkelingen kunnen afwijken van de gehanteerde veronderstellingen en aannames, waardoor de werkelijke uitkomst in belangrijke mate kan afwijken van de huidige waardering van een aantal posten in het halfjaarbericht. Gehanteerde veronderstellingen, aannames en schattingen worden periodiek getoetst en zo nodig aangepast. Alliander ontplooit in het kader van zijn strategie een aantal nieuwe activiteiten. Vanwege het start-up karakter van die activiteiten zijn inherent onzekerheden verbonden aan de waardering daarvan. 

Schattingswijzigingen

Met ingang van 1 januari 2021 zijn de afschrijvingstermijnen van traditionele meters verkort, waardoor deze beter aansluiten op de regulatorische afschrijvingstermijnen. De afschrijvingskosten zijn op grond van deze aanpassing in 2021 met € 0,3 miljoen gestegen.

Ten aanzien van de berekening van de voorziening van de incourante voorraden wordt niet meer primair gekeken naar de omloopsnelheid, maar naar de inzetbaarheid van de voorraden. Dit sluit beter aan met de huidige praktijk. De voorziening is op grond van deze aanpassing in 2021 met € 1 miljoen gedaald.

Bedrijfscombinaties

In de eerste helft van 2020 is TReNT aangekocht. In de eerste helft van 2021 hebben geen bedrijfscombinaties plaatsgevonden. 

Verkoop 450connect

Op 31 maart 2021 heeft Alliander AG 58,23% van de aandelen in haar dochteronderneming 450connect GmbH verkocht aan een aantal Duitse energiebedrijven voor een totaalbedrag van € 28 miljoen. In juli 2021 is additioneel nog 16,77% van de aandelen verkocht aan dezelfde partijen tegen € 8 miljoen, waarmee de verkoop van 75% van de aandelen zal zijn gerealiseerd.

Deze Duitse bedrijven bedienen meer dan de helft van de Duitse energiemarkt. Met deze gedeeltelijke verkoop is in maart 2021 opnieuw de licentie voor het 450MHz netwerk verkregen met een looptijd tot 2040. Gezamenlijk zal worden opgetrokken in de verdere digitalisering en versnelling van de energietransitie.

Het transactieresultaat is per 30 juni 2021 als volgt (€ miljoen):

Gesegmenteerde informatie

Alliander onderscheidt ingevolge IFRS 8 over 2021 de volgende te rapporteren segmenten:

• Netbeheerder Liander;

• Overig.

De segmenten zijn bepaald op basis van de interne rapportagestructuur van Alliander. In de hieronder vermelde tabel ‘Primaire segmentatie eerste halfjaar’ zijn per gerapporteerd segment de cijfers exclusief bijzondere posten en fair value mutaties vermeld. Deze resultaten sluiten direct aan op de periodieke interne rapportage. Voorts is de aansluiting weergegeven tussen de geconsolideerde segmentresultaten en het gerapporteerde resultaat voor belastingen.

Reconciliatie segmentresultaten en geconsolideerd resultaat

Primaire segmentatie eerste halfjaar

Productsegmentatie

Ingevolge IFRS 15 is in onderstaand overzicht de splitsing van de netto-omzet categorieën naar producten vermeld (productsegmentatie).

• 1 TAD: Transport- en aansluitingsdienst 
• 2 KVB: Kleinverbruik

De netto-omzet over 2021 bedraagt € 1.046 miljoen (2020: € 990 miljoen), de overige baten zijn € 35 miljoen (2020: € 20 miljoen). Opgeteld bedragen de externe opbrengsten € 1.081 miljoen (2020: €1.010 miljoen). De stijging van de externe opbrengsten komt met name door een toename van de gereguleerde omzet als gevolg van een stijging van de gereguleerde tarieven.

Ingevolge IFRS 15 is in onderstaand overzicht de geografische segmentatie van de geconsolideerde netto-omzet weergeven.

'Over-time'

Binnen Alliander wordt ingevolge IFRS 15 de netto-omzet nagenoeg geheel geclassificeerd als 'over time'.

Seizoensinvloeden

Het resultaat van Alliander wordt niet in materiële zin beïnvloed door seizoensinvloeden.

EMTN en ECP Programma

Alliander heeft een EMTN programma van € 3 miljard waaronder per 30 juni 2021 voor € 2,0 miljard (per 31 december 2020: € 2 miljard) aan obligaties is uitgegeven en een ECP-programma van € 1,5 miljard waaronder per 30 juni 2021 voor € 125 miljoen is uitgegeven aan kortlopende leningen (per 31 december 2020: nihil).

Cross border leasecontracten

In de periode 1998 tot en met 2000 zijn door dochterondernemingen van Alliander N.V. voor netwerken US cross border leases aangegaan, waaronder LILO (lease in lease out)- en SILO (sale in lease out)-transacties.

Gedurende het eerste halfjaar 2021 hebben er geen wijzigingen plaatsgevonden in de bestaande CBL portefeuille. De op dit moment resterende drie transacties hebben betrekking op gasnetwerken in Friesland, Gelderland, Flevoland, Noord-Holland en Utrecht, stadsverwarmingsnetten in Almere en Duiven/Westervoort en het elektriciteitsnet in het gebied Randmeren. De in de leases ondergebrachte netwerken zijn voor een langdurige periode verhuurd aan Amerikaanse partijen (headlease), die deze activa vervolgens weer hebben onderverhuurd aan de desbetreffende dochterondernemingen (sublease). Aan het einde van de sublease bestaat de optie de rechten van de Amerikaanse wederpartij onder de headlease af te kopen en de transactie aldus te beëindigen. De momenten waarop de overeengekomen looptijden van de overgebleven subleases eindigen, liggen tussen 2022 en 2028. De baten uit de cross border leases zijn verantwoord in het jaar van afsluiten van de desbetreffende transactie. Met betrekking tot de cross border leases bestaan contractuele voorwaardelijke en onvoorwaardelijke rechten en verplichtingen.

De totale netto boekwaarde van de in cross border leases ondergebrachte activa bedraagt medio 2021 ongeveer € 700 miljoen (ultimo 2020: € 680 miljoen). In verband met de transacties staat ultimo juni 2021 in deposito bij meerdere financiële instellingen, dan wel is belegd in waardepapieren, een totaalbedrag van $ 3.055 miljoen (ultimo 2020: $ 3.112 miljoen).

Aangezien geen beschikkingsmacht bestaat over het overgrote deel van de beleggingen en de daarbij behorende verplichtingen, worden deze niet als activa en passiva van Alliander beschouwd en zijn de desbetreffende bedragen niet opgenomen in de geconsolideerde cijfers van Alliander. De beleggingen waarover Alliander wel beschikkingsmacht heeft, zijn verantwoord onder de financiële activa. De aan deze beleggingen gerelateerde leaseverplichtingen zijn opgenomen onder de verplichtingen uit hoofde van leases.

Ultimo juni 2021 bedraagt het ‘strip risk’ (het gedeelte van de ‘termination value’ – dat wil zeggen de bij een voortijdig einde van de transactie mogelijk aan de Amerikaanse wederpartij te betalen vergoeding -dat niet uit de hiertoe aangehouden deposito's en beleggingen kan worden voldaan) voor alle transacties tezamen $ 93 miljoen (ultimo 2020: $ 72 miljoen). Het strip risk wordt in hoge mate beïnvloed door de marktontwikkelingen.

In het kader van de uitvoering van de Wet Onafhankelijke Netbeheer (WON) zijn de in een cross border lease ondergebrachte, aan Liander N.V. toebehorende warmtenetwerken, medio 2008 via ‘sub-subleases’ onderverhuurd aan Vattenfall Warmte N.V., onderdeel van Vattenfall N.V.. Deze operationele leases zijn in eerste instantie aangegaan voor een periode van 12,5 jaar, aflopend op 31 december 2020. Per 1 januari 2021 zijn de looptijden van de sub-subleases verlengd tot respectievelijk 31 december 2024 (Duiven-Westervoort) en 31 december 2025 (Almere-Stad). De totale boekwaarde van de onderverhuurde warmtenetwerken en bijbehorende meters bedraagt medio 2021 € 80 miljoen (ultimo 2020: € 82 miljoen).

Verbonden partijen

De Alliander-groep heeft belangen in diverse deelnemingen en joint ventures, waaronder na de verkoop van zijn meerderheidsbelang door Alliander sinds 1 april 2021 eveneens als deelneming 450connect. In de diverse deelnemingen en joint ventures heeft Alliander N.V. ofwel invloed van betekenis, maar geen beslissende zeggenschap, ofwel gezamenlijke zeggenschap in de bedrijfsvoering en het financieel beleid. Op grond hiervan worden deze deelnemingen en joint ventures aangemerkt als verbonden partijen. Transacties met deze partijen, waarvan sommige significant zijn, worden uitgevoerd tegen marktcondities en prijzen die niet gunstiger zijn dan die welke bedongen zouden zijn met derde, onafhankelijke partijen.

Met verbonden partijen zijn de volgende transacties gedaan uit hoofde van inkoop en verkoop van goederen en diensten: verkoop van goederen en diensten aan deelnemingen € 0,4 miljoen (eerste halfjaar 2020: € 0,2 miljoen) en aan joint ventures € 56 miljoen (eerste halfjaar 2020: € 51 miljoen); inkoop van goederen en diensten van deelnemingen € 19 miljoen (eerste halfjaar 2020: € 12 miljoen) en van joint ventures € 89 miljoen (eerste halfjaar 2020: € 71 miljoen).

Per eind juni 2021 heeft Alliander een vordering van € 20 miljoen (ultimo 2020: € 23 miljoen) voor verstrekte leningen aan verbonden partijen en een vordering van € 4 miljoen uit hoofde van een rekening-courant faciliteit met verbonden partijen (ultimo 2020 een verplichting van: € 1 miljoen).