Ons verhaal over 2015

De ingebruikname van het nieuwe warmtenet in Nijmegen. De installatie van nieuwe slimme meters bij 170.000 klanten. En het helpen van onze klanten bij oplossingen voor energievraagstukken. 2015 stond in het teken van een breed scala aan activiteiten, waarmee we werken aan de energievoorziening van nu en in de toekomst.

Veiligheid staat bij ons voorop. We doen het werk veilig of we doen het niet. Bij de uitvoering van onze taken besteden we daarom veel aandacht aan veiligheid, onder meer door te investeren in veiligheidsbewustzijn en verandering van gedrag. Desondanks hadden we afgelopen jaar meer ongelukken met verzuim dan in 2014. Er waren enkele ernstige ongelukken te betreuren, waarbij onder meer twee monteurs brandwonden opliepen. Veiligheid heeft blijvend onze hoogste prioriteit.

Werken aan betrouwbare netten

Afgelopen jaar vierden we een bijzondere mijlpaal. 100 jaar werken we aan de energienetten. Begonnen in 1915 als de Provinciale Geldersche Electriciteits-Maatschappij (PGEM), zijn we inmiddels uitgegroeid tot een onderneming die de energiedistributie in een groot deel van Nederland verzorgt. Een belangrijke taak waarmee we wonen, werken en reizen mogelijk maken.

Dagelijks werken wij aan de energievoorziening voor consumenten en bedrijven. Daarom investeren we jaarlijks ook volop in de kwaliteit van onze netten. In 2015 gaven wij circa € 700 miljoen uit aan het versterken, digitaliseren en onderhouden van onze netten. Die investeringen hebben resultaat, want we hebben een van de betrouwbaarste netten ter wereld. Ook in 2015 was de uitvalduur laag. We vervangen verouderde netten en passen nieuwe technieken toe die ons helpen om storingen sneller te lokaliseren en liefst helemaal te voorkomen. Ook door onze netten te digitaliseren weten we de leveringsbetrouwbaarheid van energie te vergroten.

Hoe belangrijk een ongestoorde energievoorziening voor onze klanten is, bleek wel bij de bijzondere stroomonderbreking in Noord-Holland. Als gevolg van een storing in het hoogspanningsnet van TenneT kwamen in maart ongeveer 1 miljoen van onze klanten een deel van de dag zonder elektriciteit te zitten. Het dagelijks leven in een groot deel van de Randstad werd hierdoor sterk ontregeld. Daarnaast hadden we dit jaar te maken met twee grotere gasonderbrekingen in Velsen en Oldebroek, waardoor honderden klanten enkele dagen zonder gas zaten. Deze storingen brengen veel maatschappelijke overlast met zich mee.

Behalve een betrouwbare energievoorziening hebben klanten ook behoefte aan een goede dienstverlening tegen een betaalbare prijs. Afgelopen jaren hebben we investeringen gedaan om de efficiëntie van ons operationele werk te vergroten en klantgerichter te werken. De klanttevredenheid onder consumenten bleef met 95 procent gelijk en is onder zakelijke klanten gestegen naar 86 procent (2014: 84 procent).

In 2015 hebben we samen met Enexis intensief gewerkt aan het ruilen van gedeeltes van onze werkgebieden. Onze activiteiten in Brabant zijn per 1 januari 2016 overgedragen aan Enexis en andersom zijn de netwerken in de Noordoostpolder en een deel van Friesland onderdeel geworden van het voorzieningsgebied van Alliander. Door de elektriciteits- en gasnetten in de desbetreffende gebieden in één hand te brengen, ontstaat een situatie die duidelijk is voor klanten en bestuurders en die een efficiëntere werkwijze mogelijk maakt.

Samen kiezen voor onze energievoorziening

Het energiesysteem is aan het veranderen. Daarom hebben we in 2015 aan onze strategie gewerkt. Altijd beschikbare elektriciteitscentrales worden vervangen door zonnepanelen of windmolens die alleen energie produceren als de zon schijnt of de wind waait. Voor het verwarmen van huizen en het laten rijden van auto’s stappen we over van gas en olie op elektriciteit en warmte. Klanten gaan zelf energie opwekken, voor eigen gebruik of om onderling uit te wisselen. Er ontstaan nieuwe soorten netten, die niet vanzelfsprekend voor iedereen toegankelijk zijn. En mogelijk krijgen we te maken met ‘netverlaters’: klanten die zelfvoorzienend worden en hun aansluiting op het energienet opzeggen, eerst voor gas en later ook voor elektriciteit.

Deze ontwikkelingen hebben impact op de essentie van het bestaan van Alliander: betrouwbaarheid, betaalbaarheid en bereikbaarheid van de energievoorziening. In onze strategie hebben we vier pijlers benoemd waarmee we passende antwoorden op deze vraagstukken willen vinden. We ondersteunen klanten bij het maken van keuzes die goed zijn voor henzelf en tegelijkertijd voor het hele energiesysteem. We investeren in alternatieve open infrastructuren, we digitaliseren onze netten en excellent netbeheer is onze basis.

De eerste resultaten zijn al zichtbaar. We zijn samen met partners begonnen met een slimme energieproeftuin in Heerhugowaard, waar we met wijkbewoners energie-oplossingen van de toekomst onderzoeken. Verder zijn we gestart met het grootschalig aanbieden van de slimme meter. Deze digitale meter, die een cruciale schakel in het toekomstige energiesysteem vormt, willen we in 2020 aan al onze ruim drie miljoen klanten hebben aangeboden.

Alliander is de afgelopen jaren volop bezig geweest met de ontwikkeling van nieuwe open infrastructuren. Zo is in maart 2015 het nieuwe warmtenet in Nijmegen geopend door minister Kamp van Economische Zaken. Met dit warmtenet wordt restwarmte van een afvalverwerker gebruikt om duizenden huizen te verwarmen. Dit levert een CO₂-reductie op van 70 procent ten opzichte van gas. In 2015 is er op deze manier 3.700 ton CO₂ bespaard, vergelijkbaar met de jaarlijkse uitstoot van het energiegebruik van 800 huishoudens. Op diverse plekken in Nederland wordt ondertussen gewerkt aan nieuwe warmtenetten. Deze netten zijn 'open', wat wil zeggen dat ze toegankelijk zijn voor meerdere partijen. Alliander-dochter Allego werkt aan de verdere ontwikkeling van laadinfrastructuur voor elektrisch vervoer in Nederland, België en Duitsland. Laadinfrastructuur is voor ons belangrijk omdat die zo beheerd moet worden, dat kostbare investeringen in de netten worden voorkomen. Via Alliander AG zijn we ook actief in Duitsland met onder meer het beheren van elektriciteits- en gasnetten, openbare verlichting en verkeerslichten. In het verslagjaar zijn twee lopende contracten in Heinsberg en Berlijn verlengd.

In de politiek is afgelopen jaar intensief gesproken over het moderniseren van de wet- en regelgeving met betrekking tot de energiesector, onder meer om adequate antwoorden te vinden op de uitdagingen die de energietransitie met zich meebrengt. Voor dit wetsontwerp genaamd STROOM was uiteindelijk geen politieke meerderheid, waardoor de bestaande Elektriciteitswet 1998 en Gaswet voorlopig gehandhaafd blijven. We hopen dat er snel meer duidelijkheid komt, zodat we als sector gezamenlijk vooruit kunnen kijken, met de focus op de uitdagingen die ons na het klimaatakkoord van Parijs wachten.

Maatschappelijke verantwoordelijkheid

Alliander vervult een belangrijke rol in de energievoorziening. Maar we willen meer bijdragen aan de maatschappij. Dit doen we onder meer door ons programma Step2Work, waarin in 2015 103 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een kans kregen om aan de slag te gaan. Verder hebben bijna 1000 collega’s een bijdrage geleverd aan vrijwilligersprojecten van de Alliander Foundation. Zo is onder meer vrijwilligerswerk verricht voor de vluchtelingen uit Syrië. We zijn verder trots op onze duurzame prestaties. We zijn bezig met het vergroenen van onze bedrijfsvoering met behulp van duurzame energie die in Nederland is geproduceerd. Verder openden we dit jaar ons duurzame pand in Duiven, dat volgens ambitieuze circulaire maatstaven is herontwikkeld. Komende jaren werken we ook aan de herontwikkeling en verduurzaming van andere kantoorpanden, waaronder het hoofdkantoor in Arnhem.

Bij maatschappelijke verantwoordelijkheid hoort ook het voldoen aan wet- en regelgeving. Onder meer op de gebieden WNT en nieuwe activiteiten heeft Alliander vragen gekregen vanuit de respectievelijke toezichthouders. De onderzoeken naar de toepassing van de WNT en de activiteiten van Allego zijn inmiddels afgerond, waarbij de toezichthouders tot de conclusie zijn gekomen dat Alliander de wet- en regelgeving op deze terreinen respecteert. Ook heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) vastgesteld dat de ACM ten onrechte een boete heeft opgelegd aan Liander wegens vermeende schending van de geheimhoudingsplicht. Daarnaast is de bindende aanwijzig die de ACM had opgelegd in dit verband ook door het CBb vernietigd.

Financiële resultaten

Het netto resultaat van Alliander daalde van €323 miljoen naar €235 miljoen. De daling wordt voornamelijk veroorzaakt door enkele bijzondere posten en een stijging van de kosten. De totale kosten stegen naar €1.379 miljoen (2014: €1.317 miljoen) en worden voornamelijk veroorzaakt door precario, doorbelaste transportkosten van TenneT en de kosten voor storingen en de instandhouding van onze netten. Onze financiële positie bleef ook in 2015 solide, wat zich weerspiegelde in de ratings van de kredietbeoordelaars S&P en Moody’s.

Bij de uitvoering van onze taken zijn onze medewerkers onze belangrijkste ambassadeurs. Zij komen dagelijks bij duizenden klanten over de vloer. Of het nu om de vervanging van een meter gaat of het verhelpen van een storing. Ze werken er samen heel hard aan om de ongestoorde distributie van energie te realiseren. Voor die bijdrage willen we hen bijzonder bedanken. Samen met onze stakeholders werken wij ook in 2016 aan onze grootste gezamenlijke uitdaging: een energievoorziening die iedereen onder gelijke condities toegang geeft tot betrouwbare, betaalbare en duurzame energie.

Peter Molengraaf, Mark van Lieshout en Ingrid Thijssen
Raad van Bestuur Alliander

Mr. I.D. (Ingrid) Thijssen lid en Chief Operating Officer (COO)

Ir. P.C.(Peter) Molengraaf, MBA voorzitter en Chief Executive Officer (CEO)

Drs. M.R. (Mark) van Lieshout lid en Chief Financial Officer (CFO)