Hoe financiën en duurzaamheid samengaan
Wij kunnen blijven investeren in onze netten en de onderneming laten groeien dankzij onze financiële positie. Dit stelt ons in staat om onze strategie uit te voeren en een faciliterende rol te spelen in de energietransitie. Ons financieel beleid is zo ingericht dat wij in staat zijn een solide A rating te kunnen handhaven. Wij zien dat in de overwegingen van aandeelhouders en overige investeerders, naast een gezond financieel beleid, duurzaamheid een belangrijke rol speelt. Alliander onderschrijft het belang van duurzaamheid en geeft daarom de eigen duurzaamheiddoelstelling een prominente rol in de interne sturing en financiering. Onze inspanningen worden gewaardeerd, zoals blijkt uit de B+ duurzaamheidsklasse, gegeven door ratingagency Oekom. Het betreft de hoogste rating in de door oekom beoordeelde bedrijven in de netwerksector. Dit betreft Europese, Amerikaanse en Aziatische bedrijven.
Financieel beleid
Financieel kader
Het financiële kader van Alliander wordt gevormd door de ratio’s FFO/nettoschuldpositie, rentedekking, nettoschuldpositie/(nettoschuldpositie + eigen vermogen) en solvabiliteit. Deze ratio's alsmede de normen hierbij hebben een relatie tot het verkrijgen/behouden van een solide A rating profiel op een stand-alone basis. Afwijkend van IFRS wordt voor de berekening van de ratio's de achtergestelde eeuwigdurende obligatielening voor 50% als eigen vermogen en voor 50% als vreemd vermogen aangemerkt.
Ratio's op basis van financieel beleid Alliander
De ratio Funds From Operations (FFO)/nettoschuldpositie betreft het 12-maands resultaat na belastingen, gecorrigeerd voor de mutaties in de actieve en passieve belastinglatenties, de bijzondere posten en fair value mutaties, verhoogd met het saldo afschrijvingen en amortisaties op de materiële en immateriële vaste activa en vooruitontvangen opbrengsten en gedeeld door de nettoschuldpositie.
De ratio rentedekking betreft het 12-maands resultaat na belastingen, gecorrigeerd voor de mutaties in de actieve en passieve belastinglatenties en de bijzondere posten en fair value mutaties, verhoogd met de afschrijvingen op de materiële en immateriële vaste activa en het saldo financiële baten en lasten gedeeld door het saldo financiële baten en lasten gecorrigeerd voor bijzondere posten en fair value mutaties.
Onder solvabiliteit wordt verstaan het eigen vermogen inclusief het resultaat van de periode minus de verwachte dividenduitkering lopend boekjaar gedeeld door het balanstotaal minus de vooruitontvangen opbrengsten.
Per 31 december 2018 bedraagt de ratio FFO/nettoschuldpositie 32,2% (ultimo 2017: 27,4%) ten opzichte van een minimum van 20%. De stijging is hoofdzakelijk het gevolg van een relatief grotere stijging van het bedrijfsresultaat ten opzichte van de stijging van de nettoschuld.
Per 31 december 2018 is de ratio rentedekking uitgekomen op 12,9 (ultimo 2017: 10,2). Deze stijging wordt met name veroorzaakt door lagere rentelasten en een stijging van het bedrijfsresultaat. In het financieel beleid van Alliander is geformuleerd dat deze ratio minimaal 3,5 dient te bedragen.
De ratio nettoschuldpositie/(som nettoschuldpositie en eigen vermogen) bedraagt per 31 december 2018 33,8% (ultimo 2017: 34,4%). Conform het financieel beleid van Alliander mag deze ratio maximaal 60% bedragen.
De ratio solvabiliteit bedraagt per 31 december 2018 57,3% (ultimo 2017: 56,7%) ten opzichte van een minimum van 30%. De stijging ten opzichte van 2017 wordt met name veroorzaakt door de relatief grotere stijging van het eigen vermogen.
Dividendbeleid
Het dividendbeleid (als onderdeel van het financieel beleid) voorziet in een uitkering van maximaal 45% van de winst na belastingen, gecorrigeerd voor bijzondere posten die niet hebben geleid tot kasstromen, tenzij de door de toezichthouders vereiste investeringen of financiële criteria een hoger winstinhoudingspercentage vereisen en tenzij na uitkering van dividend de solvabiliteit lager uitkomt dan 30%.
Investeringsbeleid
Het investeringsbeleid past binnen het financieel beleid en maakt onderdeel uit van de strategie van Alliander. Dit beleid bevat elementen als reguleringseisen voor de investeringen in het gereguleerde domein, onder andere in veiligheid en betrouwbaarheid en het realiseren van een adequate investeringsvergoeding. Reguliere investeringsvoorstellen worden getoetst aan minimum rendementseisen en aan criteria opgenomen in het financieel beleid. Innovaties worden vanuit de Raad van Bestuur beoordeeld. Behalve aan kwantitatieve vereisten moeten investeringsvoorstellen ook voldoen aan kwalitatieve vereisten. Overigens dient te worden vermeld dat investeringen in het gereguleerde domein in beginsel voortvloeien uit de wettelijke taken van de netbeheerder.
Economische prestaties
Alliander levert een belangrijke bijdrage aan de welvaart in Nederland. Indirect door de grote impact die het transport van energie heeft voor de Nederlandse economie en voor het welzijn dat ervaren wordt door de continue beschikbaarheid van energie. In ons impactmodel, hoofdstuk Onze impact en waardecreatie, lichten we dit toe. Dit doen we direct door de waarde van inkomen voor stakeholders door inkomsten, salarissen en vergoedingen, donaties en overige maatschappelijke investeringen. Het Financieel Jaarverslag, noot 24, bevat hiervan een overzicht. Het dividend dat wordt uitgekeerd aan aandeelhouders en betalingen aan kapitaalverstrekkers en overheden draagt indirect bij aan maatschappelijke doelstellingen. De verdeling en bestemming van deze posten wordt hieronder toegelicht.
Onze financiële stakeholders
Alliander voert een actief beleid om een constructieve en open dialoog te onderhouden met aandeelhouders, obligatiehouders, financiële instellingen, kredietbeoordelaars, duurzaamheidsbeoordelaars, analisten en pers. We proberen alle stakeholders goed en tijdig van relevante informatie over financiën, strategie, risico’s, duurzaamheid en andere onderwerpen te voorzien. Dat doen we onder meer via verslagen, berichtgeving en bijeenkomsten.
Alle aandelen van Alliander zijn direct in handen van Nederlandse provincies en gemeenten. Een volledig overzicht van alle aandeelhouders staat op www.alliander.com. Het maatschappelijk kapitaal van Alliander N.V. is verdeeld in 350 miljoen aandelen van nominaal € 5. Alle aandelen luiden op naam. Per 31 december 2018 zijn 136.794.964 aandelen geplaatst en volgestort. Contacten met aandeelhouders vinden primair plaats tijdens de aandeelhoudersvergaderingen. Daarnaast heeft Alliander contacten tussen de vennootschap en aandeelhouders buiten de aandeelhoudersvergaderingen om. Een overzicht van de overlegstructuren met aandeelhouders is terug te vinden op de website van Alliander.
Institutionele beleggers
Institutionele obligatiebeleggers, zoals vermogensbeheerders, verzekeraars, pensioenfondsen en banken verstrekken een belangrijk deel van onze vreemd vermogen financiering. Dit zijn internationale professionele partijen en grotendeels afkomstig uit Europa. We houden onze huidige en potentiële obligatiebeleggers op de hoogte van de financiële positie en resultaten van Alliander en ontwikkelingen binnen de sector. Hiertoe verzorgt Alliander, in aanvulling op de nakoming van reguliere publicatieverplichtingen, investors relation-activiteiten. In dit kader hebben we in april 2018 met investeerders in Amsterdam, Frankfurt, Parijs en Londen gesproken over de jaarcijfers 2017. In september 2018 hebben we een conference call gehouden over de halfjaarcijfers. Tijdens beide gelegenheden kwamen diverse onderwerpen ter sprake waaronder de verkoop van Allego, de grootschalige aanbieding van slimme meters en de impact op Alliander van de uitfasering van aardgas en de opkomst van elektrisch rijden.
Uitgifte en terugkoop eeuwigdurende obligatielening
Op 29 januari 2018 heeft Alliander het voornemen aangekondigd een nieuwe eeuwigdurende achtergestelde obligatielening uit te geven. Tegelijkertijd is een bod gedaan op alle uitstaande obligaties van de in 2013 uitgegeven € 500 miljoen eeuwigdurende obligatielening onder voorwaarde van een geslaagde uitgifte van de nieuwe lening. Hierop heeft op 30 januari een succesvolle uitgifte plaatsgevonden van € 500 miljoen aan nieuwe eeuwigdurende achtergestelde obligaties tegen een couponrente van 1,625% en een uitgiftekoers van 99,144%. Bij het aflopen van de biedingsperiode op 5 februari bleek door investeerders voor in totaal circa € 413 miljoen aan obligaties van de in 2013 uitgegeven lening voor terugkoop door Alliander te zijn aangemeld. Het resterende bedrag van circa € 87 miljoen aan nog uitstaande obligaties is, conform de leningsvoorwaarden, door het uitoefenen van het eerste recht op aflossing op 27 november 2018 tegen 100% van de nominale waarde afgelost. Conform het financiële beleid van Alliander telt de nieuwe obligatielening voor 50% mee als eigen vermogen in de financiële ratio’s. Onder IFRS zal de huidige verantwoording als eigen vermogen worden gecontinueerd.
Rentedragende leningen
Het aflossingsschema van de rentedragende leningen ultimo 2017 en 2018 is als volgt:
Aflossingsschema rentedragende leningen
De bedragen in 2019, 2022, 2024 en 2026 hebben voornamelijk betrekking op de aflossingen van obligatieleningen. De overige bedragen hebben betrekking op aflossingen van aandeelhoudersleningen en overige leningen. Alliander heeft een EMTN-programma van € 3 miljard. Per 31 december 2018 staat voor een boekwaarde van € 1.395 miljoen (nominaal: € 1.400 miljoen) aan obligaties uit. Voor de uitgifte van kortlopend schuldpapier beschikt Alliander over een ECP-programma van € 1.500 miljoen. Gedurende het jaar heeft Alliander diverse malen ECP-leningen uitgegeven. Per ultimo 2018 staan geen ECP-leningen uit.
Banken
In juli 2018 heeft Alliander de looptijd van de bestaande gecommitteerde back-up kredietfaciliteit van € 600 miljoen met een jaar verlengd. De faciliteit loopt nu tot juli 2023. De faciliteit is afgesloten met zes banken. Evenals in voorgaande jaren is in het afgelopen jaar geen gebruik gemaakt van deze faciliteit.
In juni en november van 2018 zijn de laatste twee tranches van respectievelijk € 100 miljoen en € 125 miljoen opgenomen onder de lening van de Europese Investeringsbank. Deze in drie tranches op te nemen lening werd in juli 2017 afgesloten voor een bedrag van in totaal € 300 miljoen. De eerste tranche van € 75 miljoen werd in september 2017 opgenomen. De volledige lening dient in 2031 te worden afgelost.
Kredietbeoordelaars
Om een goede toegang tot de kapitaal- en geldmarkt te behouden, is het van belang dat bestaande en potentiële financiers goed inzicht hebben in de kredietwaardigheid van Alliander. Hiertoe maakt Alliander gebruik van credit ratings. Het hebben van een credit rating is ook een verplichting onder de door rechtsvoorgangers van Alliander eind jaren 90 aangegane cross border leasecontracten. Alliander heeft credit ratings van S&P en van Moody’s. Deze ratings bestaan uit een lange termijn rating met outlook en een korte termijn rating. De outlook geeft de verwachte verandering in de lange termijn rating aan voor de komende jaren. De ratings en outlook van S&P en Moody’s zijn ongewijzigd gebleven. De credit ratings zijn ultimo 2018 als volgt:
In het afgelopen jaar heeft Alliander diverse malen contact gehad met de kredietbeoordelaars. Hierbij is onder meer gesproken over de verkoop van Allego, het tekort aan technisch geschoold personeel, kostenbesparingen, de uitdagingen van de klimaatdoelstellingen en de energietransitie. Aan de hand van de hierbij verstrekte recente financiële prestaties en prognoses van Alliander hebben S&P en Moody’s de kredietwaardigheid van Alliander opnieuw beoordeeld en de bestaande ratings en outlook herbevestigd.
Voorstel winstbestemming 2018
De Raad van Bestuur heeft met goedkeuring van de Raad van Commissarissen besloten om een bedrag van € 184,1 miljoen toe te voegen aan de overige reserves. Het overige deel van de winst, € 150 miljoen, staat ter beschikking van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Dit komt overeen met 45% van het resultaat na belastingen, exclusief bijzondere posten na belastingen die niet hebben geleid tot kasstromen in het boekjaar 2018.
Dividend
Het dividend over 2018 is ten opzichte van 2017 gestegen met € 58 miljoen als gevolg van een hoger nettoresultaat in 2018, met name veroorzaakt door de incidentele boekwinst op de verkoop van Allego in 2018.
Gemeente Zevenaar: ‘Er zit energie op onze energietransitie’
Het college van Burgemeester & Wethouders van de gemeente Zevenaar (aandeelhouder Alliander) heeft in het collegeprogramma een stevige energie-ambitie verwoord. In 2025 wil de gemeentelijke organisatie klimaatneutraal zijn en in 2040 de hele gemeente. “We gaan niks opleggen, de inwoners gaan het zelf doen”, zegt wethouder Milieu en Duurzaamheid Carla Koers.
De gemeente heeft al flink wat maatregelen getroffen. Op de daken van het gemeentehuis en de gemeentewerf liggen zonnepanelen en een groot deel van het wagenpark rijdt elektrisch. "Laaghangend fruit", beaamt Koers, "maar nu zetten we de volgende stap om onze CO2-voetafdruk terug te brengen. We kijken nu naar onze resterende dieselauto’s, stimuleren afvalscheiding en gaan onze warmtevisie vormgeven. Daarin laten we onze inwoners meedenken en -doen in het gasloos en energiezuiniger maken van onze wijken. Komend jaar starten we met twee proefwijken en gaan we aan de slag met het grootschalig opwekken van duurzame energie.” Koers merkt dat het onderwerp leeft in haar gemeente. “Onze inwoners vinden dat er nu echt wat moet veranderen. Bedrijven steken de koppen bij elkaar en inwoners ontwikkelen zelf ideeën voor een toekomst zonder gas.” Ze lacht: “Er zit energie op het onderwerp.” Koers heeft met haar collega’s afgesproken dat de gemeente niks gaat opleggen. “Wij consulteren onze inwoners, ze krijgen een blanco blad om in te vullen wat ze willen gaan doen. De gemeente schept alleen de kaders.“
Koers wil zo snel mogelijk starten met de planvorming rondom de warmtevisie. Daarbij is de hulp van Alliander zeer gewenst. “We willen gelijk bij het begin helder hebben waar de knelpunten zitten, hoe de rolverdeling is en hoe we elkaar kunnen helpen. Opslag van energie is een groot struikelblok in de transitie, maar vooral ook capaciteit, zowel van het net als van technisch personeel. Tijdens de masterclass voor gemeenten van Alliander merkten we hoe groot die knelpunten zijn. Het is dan fijn om met elkaar – ook met andere gemeenten – daarover te kunnen spreken. We hebben elkaar hard nodig. Laten we samen de goede oplossingen zoeken.“
