Informatie over risico’s en financiële instrumenten
Financiële risico’s
De volgende financiële risico’s kunnen worden onderscheiden: marktrisico, kredietrisico en liquiditeitsrisico. De verkorte geconsolideerde halfjaarcijfers bevatten niet, zoals voor de geconsolideerde jaarrekening is vereist, alle informatie over de bovengenoemde financiële risico’s waaraan Alliander is blootgesteld en het beleid betreffende het beheer van de risico’s uit hoofde van financiële instrumenten, maar moeten in samenhang worden gezien met de geconsolideerde jaarrekening 2014. Sinds eind 2014 zijn er geen wijzigingen geweest in het risicomanagementproces en in het risicomanagement beleid.
Bepaling reële waarde
In onderstaande tabel worden de financiële instrumenten die gewaardeerd zijn tegen reële waarde vermeld, gerangschikt naar de reële waarde hiërarchie. Daarbij zijn de niveaus van inputdata voor het bepalen van de reële waarden als volgt bepaald:
- niveau 1, genoteerde prijzen (niet-aangepast) op actieve markten voor vergelijkbare activa of verplichtingen;
- niveau 2, andere inputs dan de in niveau 1 ondergebrachte genoteerde prijzen die voor het actief of de verplichting waarneembaar zijn direct (d.w.z. als prijzen) hetzij indirect (d.w.z. afgeleid van prijzen);
- niveau 3, inputs die niet gebaseerd zijn op waarneembare marktgegevens.
Reële waarde hiërarchie
30 juni 2015 | 31 december 2014 | |||||||
€ miljoen | Niveau 1 | Niveau 2 | Niveau 3 | Totaal | Niveau 1 | Niveau 2 | Niveau 3 | Totaal |
Activa | ||||||||
Voor verkoop beschikbare financiële vaste activa langlopend | - | 210 | - | 210 | - | 200 | - | 200 |
Voor verkoop beschikbare financiële vaste activa kortlopend | - | - | - | - | - | 159 | - | 159 |
Derivaten kortlopend | - | - | - | - | - | 2 | - | 2 |
Totaal activa | - | 210 | - | 210 | - | 361 | - | 361 |
Passiva | ||||||||
Derivaten kortlopend | - | 7 | - | 7 | - | 18 | 62 | 80 |
Totaal passiva | - | 7 | - | 7 | - | 18 | 62 | 80 |
Gehanteerde waarderingsmethoden voor bepaling van reële waarden niveau 2
De voor verkoop beschikbare financiële activa bestaan uit beleggingen in effecten, waarvan de reële waarde gelijk is aan de boekwaarde. Deze belegging heeft betrekking op cross border lease contracten. De reële waarde is bepaald door de toekomstige kasstromen contant te maken met de op rapportagedatum geldende interbancaire rentevoet en de in de markt waarneembare creditspreads voor deze of vergelijkbare beleggingen. De overige derivaten in niveau 2 betreffen valutaderivaten. Deze worden gewaardeerd op basis van de contante waarde van de toekomstige kasstromen, waarbij gebruik wordt gemaakt van de op rapportagedatum geldende interbancaire rentevoet en creditspreads van de betrokken partijen. De contante waarde in vreemde valuta wordt omgerekend tegen de op rapportagedatum geldende koers.
Gehanteerde waarderingsmethoden voor bepaling van reële waarden niveau 3
Het kortlopend derivaat onder passiva per 31 december 2014 betreft een derivaat voor een CDS als onderdeel van twee cross border lease contracten. Sinds 2005 is de CDS als derivaat onderdeel van beleggingen in het kader van twee cross border lease contracten. Het product CDS verzekert de kredietwaardigheid van een onderliggende portefeuille bestaande uit bijna 100 fondsen. De looptijd van de CDS is 10 jaar (tot en met juni 2015). De reële waarde van de CDS bedroeg op basis van een waardering van een externe partij in december 2014 $ 18 miljoen (€ 15 miljoen). Echter, naar de mening van het management van Alliander was bij deze waardering te weinig rekening gehouden met de resterende risico’s van dit product. Op basis van een interne risico-analyse was een waardering berekend van $ 75 miljoen (€ 62 miljoen) ultimo 2014. Op 22 juni 2015 is dit derivaat geëxpireerd en dit bedrag vrijgevallen.
Gedurende de verslagperiode was het verloop van dit derivaat als volgt:
Verloopoverzicht instrumenten niveau 3
€ miljoen | CDS |
Boekwaarde per 1 januari 2015 | 62 |
Waardemutatie opgenomen in de winst-en-verliesrekening | 4 |
Expiratie derivaat | (66) |
Boekwaarde per 30 juni 2015 | - |
Reële waarde van overige financiële instrumenten
In de onderstaande tabel worden de reële waarden weergegeven van de financiële instrumenten die niet tegen reële waarde, maar tegen de geamortiseerde kostprijs zijn opgenomen. Daarbij zijn de niveaus van de inputdata volgens de reële waarde hiërarchie vermeld.
Reële waarde van financiële activa en verplichtingen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs
30 juni 2015 | 31 december 2014 | |||
€ miljoen | Reële waarde | Niveau | Reële waarde | Niveau |
Vaste activa | ||||
Overige financiele activa | 43 | 2 | 44 | 2 |
Financiele verplichtingen | ||||
Langlopend | ||||
Verplichtingen uit hoofde van financiële leases1 | -214 | 2 | -207 | 2 |
Opgenomen leningen: | ||||
Euro Medium Term Notes | -1.227 | 1 | -1.703 | 1 |
Overige opgenomen leningen | -162 | 2 | -180 | 2 |
Totaal langlopende financiele verplichtingen | -1.603 | -2.090 | ||
Kortlopend | ||||
Opgenomen leningen: | ||||
Euro Medium Term Notes | -417 | 1 | - | 1 |
Euro Commercial Paper | -155 | 2 | -153 | 2 |
Overige opgenomen leningen | -7 | 2 | -7 | 2 |
Totaal kortlopende financiële verplichtingen | -579 | -160 | ||
Totaal financiële verplichtingen | -2.182 | -2.250 |
Bepaling reële waarde
De reële waarde van deze instrumenten is als volgt bepaald:
Overige financiële activa: de reële waarde van de uitstaande leningen is bepaald aan de hand van de te ontvangen kasstromen die zijn gedisconteerd met de risicovrije rentevoeten verhoogd met de kredietopslagen voor deze of vergelijkbare beleggingen. Voor het kortlopende deel van deze vorderingen is verondersteld dat de reële waarde nagenoeg overeenkomt met de boekwaarde.
Opgenomen leningen: de reële waarde van de Euro Medium Term Notes is bepaald aan de hand van marktnoteringen in Bloomberg. De reële waarde van de overige opgenomen leningen is bepaald aan de hand van de uitgaande kasstromen die zijn gedisconteerd met de risicovrije rentevoeten verhoogd met de voor Alliander geldende creditspreads. Voor het kortlopende deel van deze opgenomen leningen wordt verondersteld dat de reële waarde nagenoeg overeenkomt met de boekwaarde.
Financiële leaseverplichting: de reële waarde van deze verplichtingen is bepaald aan de hand van toekomstige kasstromen die zijn gedisconteerd met de risicovrije rentevoeten verhoogd met de voor Alliander geldende creditspreads.
De reële waarde van de onderstaande financiële activa en verplichtingen komt nagenoeg overeen met de boekwaarde van deze instrumenten:
- handels- en overige vorderingen;
- kortlopende belastingvorderingen;
- kortlopende overige financiële activa;
- liquide middelen;
- handelsschulden en overige te betalen posten;
- kortlopende belastingverplichtingen.
Gebeurtenissen na balansdatum
Netwerkbedrijven Enexis en Alliander hebben op 27 juli 2015 de koop- en verkoopovereenkomst ondertekend voor de ruil van regionale netwerken. Deze ruil betreft de energienetwerken van Enexis in Friesland en de Noordoostpolder en die van Alliander in de regio Eindhoven en Zuidoost-Brabant (Endinet) per 1 januari 2016.
De koop van de netwerken in Friesland en de Noordoostpolder van Enexis zal Alliander € 375 miljoen kosten, terwijl de verkoop van de netwerken in de regio Eindhoven en Zuidoost-Brabant (Endinet) Alliander € 740 miljoen zal opleveren. De verkooptransactie van de netwerken van Endinet levert in 2016 voor Alliander een boekwinst op.