Innovatie in 2020

Het geschikt maken van de energie-infrastructuur is een cruciale schakel in de energietransitie. Dat is een uitdaging, onder meer vanwege lange vergunningstrajecten en het grote tekort aan technici. Om de energietransitie te laten slagen, passen we nieuwe technologieën toe en willen we op een andere manier (samen)werken.

Op verschillende gebieden is Alliander bezig met innovatieve projecten. Dit betreft onder meer slimme uitbreidingen van het elektriciteitsnet, initiatieven om tot een betere samenwerking te komen tussen sectoren onderling en met ketenpartners, en waterstofprojecten. 

Slimmer benutten elektriciteitsnet

De netten zijn over het algemeen niet geschikt voor teruglevering van grote hoeveelheden elektriciteit. De klassieke oplossing is netuitbreiding. Dat is kostbaar, in zowel (arbeids)tijd en geld. Daarom zoeken we naar andere, slimme oplossingen. Een voorbeeld is cablepooling. Daarbij sluiten we zonneparken en windparken die dicht bij elkaar staan aan op één kabel. Een andere oplossing is het niet-redundant aansluiten. Redundant vermogen is een soort reservevermogen dat ervoor zorgt dat bij storingen en onderhoud de stroom niet afgeschakeld hoeft te worden. Door gebruik te maken van deze reservecapaciteit op stations, kunnen transportbeperkingen worden voorkomen. Een derde voorbeeld is het instellen van een flexibiliteitsmarkt. Hiermee proberen we vraag en aanbod van elektriciteit op elkaar af te stemmen. Dit kan door het verbruik van elektriciteit te verplaatsen naar een ander moment. Ook kan energie tijdelijk opgeslagen worden. Zo ontstaat flexibiliteit om pieken in het net te verminderen of voorkomen.
Slimme oplossingen optimaliseren het gebruik van het elektriciteitsnet. Daarvoor zijn in sommige gevallen aanpassingen nodig in wet- en regelgeving. De huidige wetten en regels stammen uit de tijd vóór de energietransitie en grootschalige duurzame opwek. Veel van de afspraken in het Klimaatakkoord zijn gericht op aanpassingen in wet- en regelgeving. Alliander is met de relevante stakeholders in overleg om deze afspraken nader uit te werken.

Anders samenwerken

De energietransitie is een complex proces dat draait om de verandering van een complex systeem. De complexiteit zit met name in de hoeveelheid spelers, de aard van de relaties en hun belangen. De overgang slaagt daarom alleen wanneer anders samengewerkt wordt. Een voorbeeld: Liander besteedt veel werk uit aan aannemers. Gezien het tekort aan technici in Nederland zou het goed zijn als aannemers meer aspirant monteurs aannemen om op te leiden. Maar de aannemers waren daar tot nu toe terughoudend in. Ze willen voorkomen dat nieuwe medewerkers over een tijdje op de bank zitten. Die beide belangen brengen we bij elkaar door werkzaamheden aan elektriciteitsstations langdurig aan te besteden inclusief een afrekenmechanisme dat voor beide partijen goed is. Wij denken ook aan het vormgeven van loopbaanpaden voor technici over de installatiebranche, de aannemerij en de netbeheerders heen.

Nieuwe energiedrager: waterstof

Alliander ziet de potentie van groene waterstof. Daarom willen we leren wat de grootschalige productie van waterstof uit wind- en zonne-energie kan betekenen voor betaalbaar en betrouwbaar netbeheer. In Friesland (Oosterwolde) en Gelderland vinden komend jaar diverse pilots plaats. In Lochem werkt Liander mee aan een proef rond verduurzaming van een wijk door gebruik te maken van waterstof. Daarnaast neemt Alliander deel aan het consortium voor de ontwikkeling van groene waterstof op het bedrijvenpark IPKW in Arnhem. Hier is inmiddels een tankstation voor auto’s op waterstof in bedrijf.