Noot 8 Derivaten

Derivaten

Derivaten worden gewaardeerd tegen reële waarde. Onder de derivaten aangehouden voor handelsdoeleinden was ultimo 2014 onder de kortlopende verplichtingen een Credit Default Swap (CDS) opgenomen, welke onderdeel is van de onder financiële activa verantwoorde beleggingen.

Sinds 2005 is de CDS als derivaat onderdeel van twee cross border lease contracten. Het product CDS verzekert de kredietwaardigheid van een onderliggende portefeuille bestaande uit bijna 100 fondsen. De looptijd van de CDS is 10 jaar (tot en met 22 juni 2015) en het maximale risico voor Alliander bedroeg $ 171 miljoen. In 2008 heeft een afwaardering van de CDS plaatsgehad ten laste van de winst-en-verliesrekening. Gezien de toenmalige vooruitzichten van dit product is destijds besloten het maximale risico van $ 171 miljoen te voorzien. Voor het grootste gedeelte vond dit plaats door middel van de (negatieve) reële waarde van de CDS, voor het overige deel door middel van een aanvullende voorziening (noot [16]) tot het maximale risico. Deze methodiek is op basis van de verwachte risico’s gehandhaafd tot en met het verslagjaar 2013.

In december 2014 bedroeg de waarde van de CDS op basis van deze methodiek $ 18 miljoen (€ 15 miljoen) en de aanvullende voorziening $ 153 miljoen (€ 127 miljoen). Ultimo 2014 was de resterende looptijd van de CDS nog slechts een half jaar. Gezien de beperkte resterende looptijd heeft het management van Alliander destijds geconcludeerd dat het default risico ten aanzien van de in de CDS portefeuille betrokken bedrijven (voor expiratiedatum van de CDS) het in 2014 zodanig was afgenomen dat niet meer werd verwacht dat het maximale risico voor het gehele product zou worden aangesproken. Op basis van de criteria van IAS 37 betekent dit dat de volledige voorziening van $ 153 miljoen (€ 127 miljoen) in 2014 is vrijgevallen ten gunste van de bedrijfskosten in het resultaat.

De reële waarde van de CDS op basis van een waardering van een externe partij bedroeg in december 2014 $ 18 miljoen (€ 15 miljoen). Echter, naar de mening van het management van Alliander was bij deze waardering te weinig rekening gehouden met de resterende risico’s van dit product. Op basis van een interne risico-analyse is ultimo 2014 een waardering berekend van $ 75 miljoen (€ 62 miljoen). Het verschil, $ 57 miljoen (€ 47 miljoen), is in 2014 ten laste van de bedrijfskosten in het resultaat verantwoord. Per saldo houdt een en ander in dat ten aanzien van de CDS in 2014 een vrijval van omgerekend € 80 miljoen ten gunste van de bedrijfskosten in het resultaat is verantwoord.

Per 23 juni 2015 is de CDS contractueel beëindigd. Per deze datum bestaan ook geen resterende risico’s meer ten aanzien van dit derivaat. De boekwaarde van de CDS van € 66 miljoen is per deze datum vrij gevallen ten gunste van de bedrijfskosten in het resultaat over 2015.

In 2015 is vanuit het ‘Euro-Commercial Paper Programme’ financiering aangetrokken in vreemde valuta. Om valutarisico te voorkomen zijn de vreemde valuta middels FX-swaps direct omgezet in euro’s. De waarde van dit kortlopende derivaat ultimo 2015 bedraagt € 0,3 miljoen (2014: € 2 miljoen). De kortlopende verplichtingen ultimo 2014 van € 18 miljoen hadden betrekking op een drietal FX-swaps ter afdekking van het valutarisico op de kortlopende voor verkoop beschikbare financiële activa.