Assurance-rapport van de onafhankelijke accountant

Aan: de Raad van Bestuur van Alliander N.V.

De Raad van Bestuur van Alliander N.V. (‘de Organisatie’) heeft ons gevraagd zekerheid te verschaffen over de duurzaamheidsinformatie in het Jaarverslag 2015. Naar onze mening vervult deze opdracht een rationeel doel zoals door Alliander toegelicht in het hoofdstuk ‘Over dit verslag’ (pagina 3-6).

Onze opdracht is gericht op het verschaffen van een combinatie van een beperkte mate van zekerheid (leidend tot een conclusie) en een redelijke mate van zekerheid (leidend tot een oordeel) over de volgende informatie:

  • Wij hebben de duurzaamheidsinformatie zoals gepresenteerd in de volgende hoofdstukken beoordeeld leidend tot een beperkte mate van zekerheid:
    • Over dit verslag (pagina 3-6)
    • Over Alliander (pagina 7-26)
    • Onze prestaties in 2015:
      • Klanten (pagina 28-38)
      • Medewerkers (pagina 39-45)
      • Aandeelhouders en investeerders (46, 67-71)
    • De impact cases op pagina’s 32, 44 en 71
  • Wij hebben de duurzaamheidsinformatie zoals gepresenteerd op in de kolom ‘resultaat 2015’ op pagina 21-22 in het hoofdstuk ‘Doelstellingen & prestaties’ (hierna aangeduid als ‘Prestaties 2015’) en de materialiteitstoets zoals gepresenteerd op pagina 208-212 in het hoofdstuk ‘Materialiteitstoets’ gecontroleerd, leidend tot een redelijke mate van zekerheid.

Onze conclusie

Op basis van onze beoordelingswerkzaamheden en de ontvangen informatie concluderen wij dat met betrekking tot de duurzaamheidsinformatie in het Jaarverslag 2015, ons niets is gebleken op basis waarvan wij zouden moeten concluderen dat het Jaarverslag 2015 geen, in alle van materieel belang zijnde aspecten, betrouwbare en toereikende weergave geeft van het beleid van Alliander N.V. ten aanzien van maatschappelijk verantwoord ondernemen en de bedrijfsvoering, de gebeurtenissen en de prestaties op dat gebied in het verslagjaar, in overeenstemming met de Alliander N.V. verslaggevingscriteria.

Ons oordeel

Op basis van onze controlewerkzaamheden zijn naar ons oordeel de Prestaties 2015 zoals opgenomen in het hoofdstuk ‘Doelstellingen & prestaties’ van het Jaarverslag 2015 en de materialiteitstoets zoals gepresenteerd op pagina 208-212 in het hoofdstuk ‘Materialiteitstoets’, in alle van materieel belang zijnde aspecten, betrouwbaar en toereikend weergegeven in overeenstemming met de Alliander N.V. verslaggevingscriteria.

Onze conclusie en ons oordeel dienen gelezen te worden in de context van de rest van dit rapport.

Waar we assurance over verschaffen

Wij hebben de duurzaamheidsinformatie, opgenomen in het Jaarverslag 2015 van Alliander N.V., te Arnhem beoordeeld. Deze duurzaamheidsinformatie omvat een weergave van:

  • het beleid van Alliander N.V. betreffende maatschappelijk verantwoord ondernemen in het verslagjaar 2015;
  • de gebeurtenissen en prestaties ten aanzien van maatschappelijk verantwoord ondernemen gedurende het verslagjaar 2015; en
  • de reikwijdte van de duurzaamheidsinformatie, toegelicht door het bestuur in de paragraaf ‘Integrated reporting’ op pagina 5 van het Jaarverslag 2015.

Een beoordeling is gericht op het verkrijgen van een beperkte mate van zekerheid. De werkzaamheden die worden verricht bij het verkrijgen van een beperkte mate van zekerheid zijn gericht op het vaststellen van de plausibiliteit van informatie en zijn geringer in diepgang dan die bij een assuranceopdracht gericht op het verkrijgen van een redelijke mate van zekerheid. De in dit kader uitgevoerde werkzaamheden bestonden in hoofdzaak uit het inwinnen van inlichtingen bij functionarissen van Alliander N.V. en het uitvoeren van cijferanalyses met betrekking tot de informatie opgenomen in het Jaarverslag 2015. De mate van zekerheid die wordt verkregen bij beoordelingswerkzaamheden is daarom ook lager dan de zekerheid die wordt verkregen bij controlewerkzaamheden.

Aanvullend op onze beoordelingswerkzaamheden hebben wij de Prestaties 2015 zoals gepresenteerd op pagina 21-22 in het hoofdstuk ‘Doelstellingen & prestaties’ en de materialiteitstoets zoals gepresenteerd op pagina 208-212 in het hoofdstuk ‘Materialiteitstoets’ gecontroleerd (leidend tot een ‘oordeel’).

De basis voor ons oordeel en onze conclusie

Professionele en ethische standaarden

Wij hebben onze controle en beoordeling van het Jaarverslag 2015 verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder Standaard 3810N ‘Assurance¬opdrachten inzake maatschappelijke verslagen’ (hierna ‘Standaard 3810N’). Onze verantwoordelijkheden onder deze standaard zijn nader toegelicht in de ‘Onze verantwoordelijkheden’ paragraaf van dit rapport.

Wij zijn onafhankelijk van Alliander N.V., in overeenstemming met de “Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assuranceopdrachten” (ViO) en overige relevante onafhankelijkheidsvereisten in Nederland. Daarnaast hebben wij voldaan aan de “Verordening gedrags- en beroepsregels accountants” (VGBA) en overige relevante vereisten.

Beperkingen bij het onderzoek

In het Verslag is toekomstgerichte informatie opgenomen in de vorm van ambities, strategie, plannen, verwachtingen en ramingen. Inherent aan deze informatie is dat de werkelijke uitkomsten kunnen afwijken en daarom onzeker zijn. Wij geven geen zekerheid bij de veronderstellingen en de haalbaarheid van toekomstgerichte informatie in het Verslag.

Van de accountant kan niet worden verwacht dat het controlerisico tot nihil wordt gereduceerd. Derhalve kan geen absolute zekerheid worden verkregen dat de duurzaamheidsinformatie geen materiële afwijkingen als gevolg van fraude of fouten bevat. Dit is het gevolg van inherente beperkingen van een assuranceopdracht, waardoor de meeste controle-informatie waar het accountantsoordeel op is gebaseerd meer overtuigend is dan onweerlegbaar.

Verslaggevingcriteria

Alliander N.V. heeft haar verslaggevingcriteria ontwikkeld op basis van de G4 Guidelines van het Global Reporting Initiative (GRI). Deze zijn, samen met gedetailleerde informatie over de verslaggevingsreikwijdte, -processen en -methoden toegelicht in het hoofdstuk ‘Over dit verslag’. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen assurance-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel en onze conclusie te geven.

Begrip van verslaggeving- en meetmethodes

De informatie waarop deze opdracht betrekking heeft dient te worden gelezen in de context van de verslaggevingscriteria. Alliander N.V. is verantwoordelijk voor de selectie en toepassing van deze criteria. Het ontbreken van gevestigde praktijken ter beoordeling en meting van niet-financiële informatie biedt de mogelijkheid verscheidene, acceptabele meettechnieken toe te passen. Hierdoor kan de vergelijkbaarheid tussen entiteiten en in de tijd beïnvloed worden.

Onze assurance aanpak

Materialiteit

Wij passen materialiteitsniveaus toe tijdens de planningsfase en hebben deze niveaus opnieuw beoordeeld tijdens onze opdracht. Deze helpen ons in het vaststellen van de aard, tijdigheid en omvang van onze werkzaamheden en bij het beoordelen van het effect van geconstateerde afwijkingen op de gepresenteerde informatie, zowel individueel als geaggregeerd. Op basis van ons professionele oordeel hebben wij specifieke materialiteitsniveaus bepaald voor elk onderdeel van de duurzaamheidsinformatie. Bij het beoordelen van onze materialiteitsniveaus hebben wij de relevantie van informatie voor zowel stakeholders als de organisatie in ogenschouw genomen, op basis van de door Alliander N.V. uitgevoerde materialiteitsanalyse.

Aandachtspunt in onze beoordeling

Het aandachtspunt dat naar ons oordeel het meest significant was in deze assuranceopdracht op de duurzaamheidsinformatie is hieronder geïdentificeerd en voorzien van een toelichting over hoe wij onze werkzaamheden hebben ingericht om dit aandachtspunt te adresseren.

Wij hebben dit aandachtspunt gecommuniceerd met de Raad van Bestuur. Dit aandachtspunt is geadresseerd in de context van onze assuranceopdracht op de duurzaamheids¬informatie als geheel, en in het formuleren van ons oordeel en onze conclusie hierop. Wij geven geen separaat oordeel over dit aandachtspunt.

Aandachtspunt

Hoe onze werkzaamheden dit aandachtspunt hebben meegenomen

Eén van de onderwerpen waarover Alliander N.V. rapporteert op de pagina’s 32, 44 en 71 is de mate van impact op haar stakeholders. Hiermee geeft Alliander N.V. inzicht in hoe haar handelen, met betrekking tot maatschappelijk verantwoord ondernemen, effect heeft op haar stakeholders. In 2015 zijn hiertoe de eerste stappen gezet door te rapporteren over een drietal cases ten aanzien van de volgende maatregelen: slimme meters (pagina 32), haar Step2Work programma (pagina 44) en het warmtenet Nijmegen (pagina 71).
Op verzoek van Alliander N.V. geven wij beperkte mate van zekerheid bij deze cases.
De impact meeting is een aandachtspunt in onze opdracht aangezien in de drie cases diverse veronderstellingen worden beschreven. Sommige veronderstellingen zijn gebaseerd op complexe berekeningen, een veelheid aan onderliggende bronnen, expertise van externe experts (zoals met betrekking tot impactberekeningsmethodieken en desktop-research met betrekking tot assumpties) en al dan niet toekomstgerichte informatie.

Als onderdeel van onze werkzaamheden hebben wij de op pagina 32, 44 en 71 gepresenteerde cases met betrekking tot impactmeting beoordeeld. Op basis van interviews met functionarissen binnen Alliander N.V. en de externe experts, hebben we begrip gekregen van de gevolgde processen bij het bepalen van de veronderstellingen en de berekeningen bij de impactmetingen.

Daar waar Alliander N.V. gebruik heeft gemaakt van expertise van externe experts voor het uitvoeren van impactmetingen (te weten Ecofys en TruePrice), hebben wij kennis genomen van de deskundigheid en objectiviteit van deze experts.

Wij hebben kennis genomen van de berekeningen waarbij wij voor de belangrijke onderdelen een herberekening hebben uitgevoerd.
Voor belangrijke veronderstellingen die als basis dienen voor de berekeningen hebben wij aansluitingen gemaakt met diverse bronnen bijvoorbeeld, sub administraties, externe rapportages en onderzoeksresultaten.

Daar waar het management inschattingen of toekomstgerichte informatie heeft gebruikt in de veronderstelling of berekening, hebben wij kennis genomen van de verschillende onderliggende basisgegevens. Op basis van onze werkzaamheden hebben wij een goed beeld gekregen van de door het management gehanteerde methoden en schattingen en de wijze waarop dit is uiteengezet is in het Jaarverslag.

Onze werkzaamheden

Wij zijn vereist onze controle en beoordeling zodanig te plannen en uit te voeren dat een combinatie van redelijke en beperkte mate van zekerheid wordt verkregen dat het Jaarverslag 2015 geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Beoordelingswerkzaamheden

Onze belangrijkste beoordelingswerkzaamheden bestonden uit:

  • het uitvoeren van een omgevingsanalyse en het verkrijgen van inzicht in de branche, relevante maatschappelijke thema’s en kwesties, relevante wetten en regels en de kenmerken van de organisatie;
  • het beoordelen van de aanvaardbaarheid van het verslaggevingsbeleid en de consistente toepassing hiervan, waaronder het beoordelen van de uitkomsten van de dialoog met belanghebbenden en de redelijkheid van schattingen gemaakt door het management, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van het Jaarverslag;
  • het beoordelen van het ontwerp en de implementatie van de systemen en processen voor informatieverzameling, interne controles en verwerking van de overige informatie, waaronder de aggregatie van gegevens tot informatie zoals opgenomen in het Jaarverslag 2015;
  • het afnemen van interviews met relevante medewerkers verantwoordelijk voor het aanleveren van informatie voor het Jaarverslag 2015, het uitvoeren van interne controles op gegevens en de consolidatie van gegevens in het Jaarverslag 2015;
  • het beoordelen van relevante gegevens en van de interne en externe documentatie, op basis van deelwaarnemingen, om de betrouwbaarheid vast te stellen van de informatie in het Jaarverslag 2015;
  • het analytisch evalueren van data en trends;
  • het beoordelen van de interne en externe documentatie om te bepalen of de informatie in het Jaarverslag 2015 adequaat is onderbouwd;
  • het analyseren van de consistentie van de duurzaamheidsinformatie en de informatie opgenomen in het Verslag dat buiten de reikwijdte van dit assurancerapport valt; en
  • het beoordelen of de duurzaamheidsinformatie is opgesteld ‘in overeenstemming met’ de G4 Richtlijnen van GRI.

Controlewerkzaamheden

Voor wat betreft de te controleren onderdelen hebben wij onder meer de volgende aanvullende controlewerkzaamheden verricht:

  • het toetsen van de systemen en processen van dataverzameling, inclusief het testen van de opzet, het bestaan en de effectieve werking van de relevante interne beheersingsmaatregelen gedurende het verslagjaar;
  • cijferbeoordelingen, verbandscontroles en gegevensgerichte werkzaamheden op relevante data;
  • het toetsen van de verwerking van overige informatie, zoals het aggregatieproces van data tot de informatie zoals weergegeven in de duurzaamheidsinformatie; en
  • het toetsen duurzaamheidsinformatie aan interne en externe documentatie om vast te stellen of de duurzaamheidsinformatie voldoende is onderbouwd.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen assurance-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel en onze conclusie.

Verantwoordelijkheden

Verantwoordelijkheden van het bestuur

De Raad van Bestuur van Alliander N.V. is verantwoordelijk voor het opstellen van het Verslag in overeenstemming met de Alliander N.V. verslaggevingcriteria, inclusief het identificeren van stakeholders en het bepalen van materiële onderwerpen. De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor zodanige interne beheersingsmaatregelen als de Raad van Bestuur noodzakelijk acht om een Jaarverslag 2015 te kunnen opstellen dat geen afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

Onze verantwoordelijkheid

Op basis van onze werkzaamheden overeenkomstig Standaard 3810N is onze verantwoordelijkheid het geven van:

  • een conclusie over de duurzaamheidsinformatie
  • een oordeel over de ‘Prestaties 2015’ in het hoofdstuk ‘Doelstellingen & prestaties’ en de materialiteitstoets op pagina 208-212 in het hoofdstuk ‘Materialiteitstoets’.

Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een combinatie van redelijke en beperkte mate van zekerheid wordt verkregen dat het Jaarverslag 2015 geen afwijkingen van materieel belang bevat.

De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van het oordeel van de accountant, inclusief de analyse van risico’s op materiële afwijkingen in het Jaarverslag 2015 als gevolg van fraude of fouten. Tijdens deze risicoanalyses neemt de accountant bij de bepaling van de uit te voeren werkzaamheden de voor het opstellen van het Jaarverslag relevante interne beheersingsmaatregelen in overweging. Deze hebben niet tot doel een oordeel over de effectiviteit van de interne beheersingsmaatregelen van de organisatie te verstrekken. Een assuranceopdracht gericht op het verstrekken van een beperkte en redelijke mate van zekerheid richt zich ook op het evalueren van de geschiktheid van het gehanteerde verslaggevingsraamwerk en de redelijkheid van schattingen gemaakt door management, evenals de beoordeling van de gehele presentatie van het Jaarverslag 2015.

Amsterdam, 23 februari 2016
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Origineel getekend door:
drs. R. Dekkers RA

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
Opinie van het Alliander stakeholderpanel