Noot 3 Materiële vaste activa
€ miljoen | Bedrijfs- gebouwen en -terreinen | Netwerken | Overige vaste bedrijfs-middelen | Activa in uitvoering | Totaal |
Stand per 1 januari 2015 | |||||
Aanschafwaarde | 247 | 9.447 | 1.383 | 319 | 11.396 |
Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen | -126 | -4.185 | -867 | - | -5.178 |
Boekwaarde per 1 januari 2015 | 121 | 5.262 | 516 | 319 | 6.218 |
Mutaties 2015 | |||||
Investeringen | 3 | 338 | 97 | 113 | 551 |
Desinvesteringen | -2 | -14 | -13 | - | -29 |
Afschrijvingen | -6 | -219 | -92 | - | -317 |
Overboeking van activa aangehouden voor verkoop | - | - | 9 | - | 9 |
Herrubriceringen en overige mutaties | 51 | 82 | 100 | -239 | -6 |
Herrubricering activa aangehouden voor verkoop | -16 | -476 | -22 | -13 | -527 |
Totaal | 30 | -289 | 79 | -139 | -319 |
Stand per 31 december 2015 | |||||
Aanschafwaarde | 234 | 9.201 | 1.492 | 180 | 11.107 |
Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen | -83 | -4.228 | -897 | - | -5.208 |
Boekwaarde per 31 december 2015 | 151 | 4.973 | 595 | 180 | 5.899 |
Mutaties 2016 | |||||
Investeringen | - | 342 | 173 | 165 | 680 |
Desinvesteringen | - | -14 | -15 | -3 | -32 |
Afschrijvingen | -9 | -238 | -109 | -1 | -357 |
Bijzondere waardeverminderingen | - | -5 | - | - | -5 |
Nieuwe consolidaties | - | 328 | 14 | 2 | 344 |
Herrubriceringen en overige mutaties | 9 | 64 | 51 | -124 | - |
Totaal | - | 477 | 114 | 39 | 630 |
Stand per 31 december 2016 | |||||
Aanschafwaarde | 244 | 9.886 | 1.637 | 219 | 11.986 |
Cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen | -93 | -4.436 | -928 | - | -5.457 |
Boekwaarde per 31 december 2016 | 151 | 5.450 | 709 | 219 | 6.529 |
Investeringen
De investeringen in materiële vaste activa gedurende het boekjaar bedroegen in totaal € 680 miljoen (2015: € 551 miljoen).
Desinvesteringen
De desinvesteringen in 2016 en 2015 houden verband met buitengebruikstelling van netwerkactiva, overige vaste bedrijfsmiddelen en verkoop van gebouwen en terreinen.
Nieuwe consolidaties
Per 1 januari 2016 zijn de netwerken van Enexis in Friesland en Noordoostpolder gekocht van Enexis. Zie de toelichting in noot [1].
Herrubricering en overige mutaties
Hierin is in 2015 verantwoord de overdracht van de geactiveerde kosten van het bedrijfspand in Eindhoven aan Endinet Groep B.V. (€ 3 miljoen).
Bijzondere waardeverminderingen
In 2016 heeft een afwaardering van de netten in Duitsland plaatsgevonden. Voor een nadere toelichting zie noot [4]. In 2015 hebben geen bijzondere waardeverminderingen plaatsgevonden.
Herrubricering naar activa aangehouden voor verkoop
Voor een toelichting op deze post wordt verwezen naar de grondslagen.
De in het verloopoverzicht 2015 vermelde bedragen betreffen de balanswaarden per 24 maart 2015.
Cross border leasetransacties
In de periode 1998 tot en met 2000 zijn door dochterondernemingen van Alliander N.V. voor netwerken US cross border leasetransacties aangegaan in de vorm van LILO (lease in lease out)- en SILO (sale in lease out)-structuren.
Gedurende 2016 hebben er geen wijzigingen plaatsgevonden in de bestaande CBL portefeuille. De per balansdatum resterende drie transacties hebben betrekking op gasnetwerken in Friesland, Gelderland, Flevoland, Noord-Holland en Utrecht, warmtenetwerken in Almere en Duiven/Westervoort en het elektriciteitsnetwerk in het gebied Randmeren. De in de leases ondergebrachte netwerken zijn voor een langdurige periode verhuurd aan Amerikaanse partijen (headlease), die deze activa vervolgens weer hebben onderverhuurd aan de desbetreffende dochterondernemingen (sublease). Aan het einde van de sublease bestaat de optie de rechten van de Amerikaanse tegenpartij onder de headlease af te kopen en de transactie aldus te beëindigen. De momenten waarop de overeengekomen looptijden van de subleases eindigen, liggen tussen 2022 en 2028. De baten uit de cross border leases zijn verantwoord in het jaar van afsluiten van de desbetreffende transactie. Met betrekking tot de cross border leases bestaan contractuele voorwaardelijke en onvoorwaardelijke rechten en verplichtingen.
De totale netto boekwaarde van de in cross border leases ondergebrachte netwerken bedraagt ultimo 2016 ongeveer € 560 miljoen (ultimo 2015: € 550 miljoen). In verband met de transacties staat in deposito bij meerdere financiële instellingen, dan wel is belegd in waardepapieren, ultimo 2016 een totaalbedrag van $ 2.733 miljoen (2015: $ 2.635 miljoen).
Aangezien geen beschikkingsmacht bestaat over het overgrote deel van de beleggingen en de daarbij behorende verplichtingen, worden deze niet als activa en passiva van Alliander beschouwd en zijn de desbetreffende bedragen niet opgenomen in de geconsolideerde cijfers van Alliander. De beleggingen waar Alliander wel beschikkingsmacht over heeft, zijn verantwoord onder de financiële activa. De gerelateerde leaseverplichtingen zijn opgenomen onder de verplichtingen uit hoofde van financiële leases.
Ultimo 2016 bedraagt het ‘strip risk’ (het gedeelte van de ‘termination value’ – dat wil zeggen de bij een voortijdig einde van de transactie mogelijk aan de Amerikaanse tegenpartij te betalen vergoeding – dat niet uit de hiertoe aangehouden deposito’s en beleggingen kan worden voldaan) voor alle transacties tezamen $ 194 miljoen (2015: $ 180 miljoen). Het strip risk wordt in hoge mate beïnvloed door de marktontwikkelingen.
In het kader van de uitvoering van de Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) zijn de in een cross border lease ondergebrachte, aan Liander Infra Oost N.V. (thans Liander infra N.V.) toebehorende warmtenetwerken, medio 2008 via ‘sub-subleases’ onderverhuurd aan N.V. Nuon Warmte, onderdeel van N.V. Nuon Energy. De looptijd van deze operationele leases is 12,5 jaar (einde looptijd: 31 december 2020). De totale boekwaarde van de onderverhuurde warmtenetwerken en bijbehorende meters bedraagt ultimo 2016 € 95 miljoen (2015: € 102 miljoen).