Strategische pijler 3: digitalisering

Dankzij ICT-ontwikkelingen ontstaan er in hoog tempo nieuwe mogelijkheden om onze netten te beheren. Door het installeren van slimme meters, sensoren, op afstand bedienbare schakelaars en een telecomnetwerk kunnen we storingen snel opsporen en zelfs voorkomen, gerichter investeren in de netten en klanten data en (self-)service aanbieden die zij nodig hebben om gemakkelijker hun energiekeuzes te maken. 

Voor het verslagjaar hadden we ambitieuze doelstellingen geformuleerd op het gebied van digitalisering. Zo wilden we 95% van onze digitaliseringsprogramma’s afronden. We realiseerden uiteindelijk 52% (2017: 58%). Met name in de uitrol van de Smart Cable Guard en intelligente middenspanningsruimtes blijft de realisatie achter bij wat we hadden gepland. Dit heeft alles te maken met het niet kunnen verzetten van al het werk. Het oplossen van storingen en calamiteiten en het aansluiten van klanten heeft in onze operatie prioriteit gekregen ten opzichte van het digitaliseringsprogramma.

Datagedreven netbeheer

Door gebruik van IT is het mogelijk om veranderingen in energieaanbod, marktverhoudingen en de veranderende energievraag op een betrouwbare, efficiënte en veilige manier op elkaar af te stemmen. Slimme netten en datatechnologie helpen bij het maken van de juiste en doelmatige investeringen in de netten en helpen bij het voorkomen en sneller oplossen van storingen. Klanten verwachten dat zij makkelijk energie terug kunnen leveren aan het net en dat wij, met inzet van innovatieve technologie, het net betrouwbaarder en meer inzichtelijk voor hen maken. We werkten op diverse plaatsen aan het slimmer maken van onze energienetten. Zo werken we aan het intelligenter maken van middenspanningsruimtes, de uitrol van een schakelsysteem voor openbare verlichting, de grootschalige aanbieding van slimme meters en het implementeren van ICT-toepassingen en sensoren waarmee we de flexibele stroom aan energie kunnen managen.

Smart Cable Guards

Smart Cable Guard (SCG) is een systeem dat zwakke plekken in het ondergrondse netwerk detecteert en lokaliseert, zo mogelijk nog voordat deze tot een storing leiden. Hiermee kan over een lengte van enkele kilometers in één keer en tot op enkele meters nauwkeurig bepaald worden waar een eventuele beschadiging zich bevindt. Dat scheelt tijd en geld bij de reparatie van de stroomvoorziening. In 2018 heeft Alliander nieuwe SCG's aangeschaft. Medio december 2018 hadden we 530 SCG's in ons net ten opzichte van de geplande 800. We verwachten dat dit aantal halverwege 2019 wordt bereikt. Daarnaast heeft het systeem een technische update ondergaan. Dankzij de aanpassingen kan het systeem bij detectie van een defecte kabel de exacte foutlocatie direct duidelijk maken. Daarmee is het mogelijk om storingen sneller op te lossen en direct andere delen van het net bij te schakelen, zodat klanten snel weer spanning hebben.

Intelligente middenspanningsruimtes

We hebben afgelopen jaar gewerkt aan de betrouwbaarheid en de inzichtelijkheid van de belasting van middenspanningsruimtes. Zo zijn nu bijvoorbeeld ook het tijdstip en de duur van een hoge belasting inzichtelijk. Intelligente middenspanningsruimtes kunnen helpen om storingen sneller te verhelpen en klanten beter te informeren. De afgelopen tijd hebben we belangrijke verbeteringen doorgevoerd, waaronder het toevoegen van data uit slimme meters.

Aanbieding slimme meter

Een cruciale schakel in het slimmer maken van onze infrastructuur is de slimme meter. Klanten nemen steeds vaker zelf beslissingen over energie. De slimme meter helpt klanten om energie te besparen en om energie te verbruiken als het goedkoop is of om deze terug te leveren als de elektriciteitsprijs hoog is. We kunnen daarnaast de informatie van de slimme meter benutten voor het sneller oplossen van storingen. Het doel is dat wij in 2020 al onze klanten een slimme meter hebben aangeboden. Dit doen we in nauwe samenwerking met onze partners, zoals aannemers. In 2018 zijn op 643.519 adressen slimme meters aangeboden. Eind 2018 was 110% van de planning voor 2018 gerealiseerd. Op Alliander.com geven wij op maandbasis weer hoe ver wij zijn met de realisatie.

Privacy en veiligheid van gegevens

Sinds mei 2018 is de nieuwe Algemene Verordening Gegevensverwerking (AVG) van kracht. Deze nieuwe privacywet geldt voor alle organisaties die persoonsgegevens verwerken. Organisaties moeten kunnen bewijzen dat ze goed met deze gegevens omgaan. Dat geldt ook voor Alliander. We hebben de vereisten van de nieuwe wet intensief voorbereid en afgelopen jaar geïmplementeerd. Zo hebben we onder meer een verwerkingenregister opgesteld waarin al onze verwerkingen van persoonsgegevens staan. Daarnaast werken we met Data Protection Impact Assessments (DPIA); wanneer we grote hoeveelheden of gevoelige persoonsgegevens gaan verwerken beoordelen we vooraf de privacyrisico’s voor de betrokkenen. Via liander.nl kunnen klanten gebruikmaken van hun rechten op dit vlak, zoals het recht op inzage, verwijdering of beperking van persoonsgegevens.

Cybersecurity

Wij dienen op cyberaanvallen te anticiperen en tijdig in te spelen op veranderingen. Onze medewerkers spelen een grote rol in het veilig maken en houden van onze IT-systemen. Daarnaast analyseren we cyberrisico’s: wat betekenen deze ontwikkelingen voor Alliander? Hoe kunnen wij er door worden geraakt? Welke acties moeten we ondernemen? We verdedigen 'modern', wat betekent dat we niet alleen muren opwerpen om hacks tegen te houden, maar ook activiteiten van hackers opsporen en maatregelen nemen. In 2018 hebben de Tweede en Eerste Kamer ingestemd met de nieuwe Wet beveiliging netwerk- en informatiesystemen (Wbni). Deze wet hernieuwt de bestaande zorg- en meldplicht van incidenten in de cybersecurity van aanbieders van essentiële diensten zoals drinkwaterbedrijven, netbeheerders, energiebedrijven en banken. De toezichthouder Agentschap Telecom gaat elk jaar algemeen, thematisch en zo nodig incidentgericht controleren of bedrijven aan de zorg- en meldplicht voldoen. De bestaande aanpak van governance, bescherming en weerbaarheid van Alliander voldoet hieraan.