Winst-en-verliesrekening over 2021
Het netto resultaat in 2021 bedraagt € 242 miljoen ten opzichte van € 224 miljoen in 2020. Het resultaat is € 18 miljoen hoger door onder meer een hogere omzet (€ 111 miljoen). Met name de hogere, gereguleerde tarieven maar ook de groei van het aantal aansluitingen en getransporteerde volumes hebben ertoe geleid dat de gereguleerde omzet elektriciteit en gas € 111 miljoen hoger is dan in 2020. Daartegenover staan echter ook kosten, welke € 91 miljoen hoger zijn dan voorgaand jaar. Als gevolg van het hoge investeringsniveau in de afgelopen jaren zijn de afschrijvingen met € 37 miljoen gestegen. De stijging van de energieprijzen leidt ertoe dat de inkoopkosten netverlies € 35 miljoen hoger zijn dan in 2020. De stijging van de tarieven van TenneT heeft eveneens een negatieve impact op ons resultaat. Als gevolg van de hogere tarieven voor de transportcapaciteit zijn deze kosten € 14 miljoen hoger dan in 2020.
De belastinglast is € 17 miljoen hoger dan in 2020 als gevolg van ons hogere resultaat, maar ook doordat in 2020 sprake was van een lagere last door een bate van € 19 miljoen naar aanleiding van de aanpassing van de percentages voor de vennootschapsbelasting. In 2021 leidt deze aanpassing tot een bate van € 5 miljoen.
Het netto resultaat wordt ieder jaar beïnvloed door bijzondere posten. Deze posten hebben in 2021 een positieve impact van € 12 miljoen op ons resultaat. Het netto resultaat exclusief bijzondere posten bedraagt € 230 miljoen en is daarmee € 9 miljoen hoger dan het vergelijkbare resultaat in 2020. Deze bijzondere posten worden later nader toegelicht.
De opvallendste ontwikkelingen in onze resultaten zullen hierna in meer detail worden besproken.
Bedrijfsresultaat
Netto-omzet
Netto-omzet
De netto-omzet over het boekjaar 2021 is ten opzichte van het vorige boekjaar gestegen met € 111 miljoen van € 2.009 miljoen naar € 2.120 miljoen. De (gereguleerde) omzet elektriciteit en gas stijgen met respectievelijk € 113 miljoen en € 12 miljoen. Deze stijging wordt voor elektriciteit met name veroorzaakt door de hogere tarieven, maar ook door een hoger aantal aansluitingen. Voor grootzakelijke klanten is de omzet mede afhankelijk van de getransporteerde volumes. In 2020 werden deze volumes beïnvloed door corona: dit effect is in 2021 beperkt geweest. De hogere getransporteerde volumes leiden tot een omzetstijging van € 9 miljoen ten opzichte van 2020. De stijging van de omzet gas wordt volledig veroorzaakt door de hogere (gereguleerde) tarieven. De hogere omzet van de meetdienst (€ 3 miljoen) komt zowel door een groter aantal aansluitingen als de stijging van de tarieven.
De overige omzet is vergeleken met 2020 € 17 miljoen lager. Dit komt met name door de eenmalige opbrengsten die in 2020 zijn gerealiseerd.
Bedrijfskosten
Bedrijfskosten
De bedrijfskosten zijn gestegen van € 1.736 miljoen in 2020 naar € 1.827 miljoen in 2021. Deze stijging van € 91 miljoen heeft de volgende belangrijkste oorzaken:
de stijging van de investeringen in de afgelopen jaren leidt tot een hogere afschrijvingslast van € 37 miljoen.
de kosten voor inkoop van netverliezen zijn € 35 miljoen hoger dan in 2020. Dit komt met name door de hogere energieprijzen waartegen ingekocht is.
de kosten voor inkoop van transportcapaciteit zijn als gevolg van de hogere tarieven van TenneT gestegen met € 14 miljoen.
de kosten van aannemers en materiaalverbruik zijn gestegen met € 12 miljoen als gevolg van het grotere werkpakket dat is gerealiseerd in combinatie met de prijsstijgingen in de markt.
de personeelskosten stijgen met ruim € 30 miljoen. Dit komt door zowel de groei van de organisatie als door de CAO-verhogingen. Daartegenover staat echter ook een groei van de geactiveerde productie doordat meer werkzaamheden op investeringsprojecten zijn uitgevoerd. Per saldo heeft dit nauwelijks impact op de bedrijfskosten.
de overige bedrijfskosten zijn € 6 miljoen lager vergeleken met het kostenniveau in 2020. Dit komt met name door de eenmalige kosten van € 10 miljoen in 2020 voor het vormen van een voorziening voor een verlieslatend onderhoudscontract in één van de bedrijfsonderdelen. De gedeeltelijke vrijval van deze voorziening in 2021 leidde tot een incidentele bate van € 5 miljoen.
De opvallendste ontwikkelingen in de kosten zullen hierna in meer detail worden besproken.
Personeelskosten (eigen en inhuur)
Precario
Personeelskosten
Het totaal van de interne en externe personeelskosten is € 32 miljoen hoger ten opzichte van 2020. De kosten van de eigen personeelsformatie zijn met € 26 miljoen gestegen door zowel de groei van de formatie met ruim 100 fte alsmede door de stijging van de gemiddelde kosten per fte, als gevolg van de cao-stijging. Het aantal ingehuurde fte is met ruim 150 fte gestegen. Dit betreft inhuur om het werkpakket te kunnen realiseren maar ook voor digitaliseringsprojecten. De grotere formatie leidt ook tot een stijging van de geactiveerde productie van € 30 miljoen ten opzichte van 2020 waardoor het effect op de totale bedrijfskosten nihil is.
Precarioheffingen
De precarioheffingen zijn ten opzichte van 2020 met € 3 miljoen gedaald naar € 154 miljoen. Dit komt met name door naheffingen van enkele gemeenten in 2020. In bovenstaande grafiek is de ontwikkeling van de precarioheffingen van de afgelopen vijf jaar weergegeven. In 2017 zijn de kosten lager geweest als gevolg van vrijgevallen reserveringen in verband met gewonnen rechtszaken. In 2018 is daarentegen sprake van een hogere last doordat enkele gemeenten in het voormalig Enexis-gebied een naheffing over voorgaande jaren hebben opgelegd. Deze naheffing had een deels incidenteel karakter waardoor de kosten in 2019 € 6 miljoen lager zijn dan in 2018. In 2020 zijn de precariolasten gestegen als gevolg van een naheffing van enkele gemeenten en hogere kilometrages kabels en leidingen. Een aantal jaren terug heeft de wetgever ingestemd met het afschaffen van precario op de elektriciteits- en gasinfrastructuur. Dit betekent dat gemeenten vanaf 2022 geen precario meer aan Liander in rekening kunnen brengen.
Kosten netverliezen elektriciteit en gas
Kosten transportcapaciteit
Kosten netverliezen elektriciteit en gas
De kosten voor netverliezen zijn € 35 miljoen hoger ten opzichte van 2020 en bedragen € 103 miljoen. Sinds 1 januari 2020 hebben netbeheerders de wettelijke taak om netverliezen gas in te kopen. Dit heeft voor Liander geleid tot een last van € 7 miljoen in 2020. De kosten voor de inkoop van netverlies elektriciteit en gas zijn in 2021 gestegen hetgeen voornamelijk komt door de hogere prijzen waarvoor de elektriciteit en gas wordt ingekocht.
Kosten transportcapaciteit
De kosten voor transportcapaciteit zijn in 2021 met € 14 miljoen gestegen en bedragen € 267 miljoen (2020: € 253 miljoen). Deze kosten bestaan voornamelijk uit de door TenneT doorbelaste kosten inzake transportcapaciteit. De stijging komt met name door de hogere tarieven die TenneT in rekening brengt.
Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen
Afschrijvingen
De kosten voor afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen van vaste activa bedragen € 498 miljoen en zijn hiermee met € 37 miljoen gestegen ten opzichte van voorgaand jaar (2020: € 461 miljoen). De stijging van de afschrijvingslasten komt door het hogere investeringsniveau.
De aanleg van energienetten is voor ons een langetermijninvestering, waarbij wij uitgaan van een gebruiksduur van zo'n 40 tot 50 jaar. Nederland heeft als doelstelling om in 2050 klimaatneutraal te zijn en wil dat onder meer bereiken door in de komende 30 jaar het aardgas voor ruimteverwarming te vervangen door duurzame warmteoplossingen. De vraag die wij ons stellen is of en zo ja welk deel van onze gasdistributienetten op de lange termijn van belang blijft voor de distributie van bijvoorbeeld alternatieve gassen. Gezien de huidige gebruiksduren van 40 tot 50 jaar zullen daarnaast de ontwikkelingen in het kader van de warmtetransitie (bijvoorbeeld aardgasloze wijken) er tevens toe leiden dat een deel van de gasnetten eerder dan voorzien niet meer zal worden gebruikt. Hier is in het nieuwe methodebesluit 2022 - 2026 in voorzien door onder andere voor gas een hoger rendement toe te staan.
Investeringen in en onderhoudskosten van het net
In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van de afgelopen vijf jaar opgenomen inzake onderhoudskosten van en investeringen in het netwerk. De totale uitgaven in 2021 voor investeringen in en onderhoudskosten van het net bedragen € 1.351 miljoen en zijn hiermee met € 155 miljoen gestegen ten opzichte van de uitgaven in 2020 (€ 1.196 miljoen). De stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door de hogere investeringen (€ 124 miljoen).