Werk voorkomen
De energietransitie is in Nederland een bottom-up proces met top-down doelen. In verschillende sectoren, zoals inpassing duurzame opwek, de industrie, mobiliteit en de gebouwde omgeving, worden in verschillend tempo plannen gemaakt om de energievoorziening te verduurzamen. Al die plannen komen samen op het energienet. We signaleren dat bij deze plannen niet altijd rekening wordt gehouden met de efficiëntie van en impact op het energiesysteem. Bovendien is de voorziene doorlooptijd voor de ontwikkeling van deze projecten veel korter dan de benodigde uitbreidingen van netcapaciteit. Het gevolg is dat de ambities in bepaalde gevallen niet uitvoerbaar zijn en het werkpakket voor netbeheerders fors toeneemt. Het is zaak te zoeken naar mogelijkheden om onnodig extra of onvoorzien werk te voorkomen.
Programmeren & prioriteren
Het afgelopen jaar zijn netbeheerders en overheden nauwer gaan samenwerken aan uitvoeringsprogramma's, waarin we gezamenlijk programmeren en prioriteren op de uitrol van duurzame energie, uitrol van energie-infrastructuur en ruimtelijke impact. Het is van belang dat het energiesysteem zo efficiënt mogelijk wordt ontworpen, zodat het betaalbaar blijft en het werk uitvoerbaar. Daarom brengen we alle energieontwikkelingen langjarig in kaart, maken we een efficiënt ontwerp en programmeren we vervolgens de realisatie. De voorgenomen uitbreidings- en vervangingsinvesteringen in de netten leggen we vast in de investeringsplannen van Liander.
Daarnaast kijken we ook met specifieke klantgroepen naar mogelijkheden voor efficiënt netgebruik. Zo onderzoeken we met de Amsterdamse haven of het ontsluiten en aanbrengen van extra flexibiliteit en systeemintegratie een oplossing is, zodat klanten ondanks schaarste in het elektriciteitsnet alsnog toegang krijgen tot energie.
Nieuwe energiedragers
Als netwerkbedrijf leggen we de energie-infrastructuur aan die decennialang meegaat. We onderzoeken daarom de potentie van nieuwe duurzame energiedragers in het energiesysteem van de toekomst. Met die kennis kunnen we mogelijke systeemkeuzes eerder maken, zoals het versneld aanleggen van infrastructuur voor nieuwe energiedragers, zoals waterstof en biogas, om tussenoplossingen in verduurzaming van de industrie (zoals e-boilers) over te slaan. We doen onderzoek naar de veiligheid voor onze medewerkers en de (eind)gebruikers van waterstof, onder meer in The Green Village in Delft en in het Hydrogen Experience Centre (waterstof demonstratie- en trainingshuis) bij Kiwa in Apeldoorn. Ook bevorderen we de ontwikkeling van de voor waterstof benodigde wet- en regelgeving. In 2021 zijn we gestart met een waterstofpilot in Oosterwolde. Deze moet duidelijk maken wat de directe productie van waterstof vanuit een wind- of zonnepark betekent voor het ontlasten van het elektriciteitsnet, de betaalbaarheid en regelgeving. In Lochem bereiden Alliander en partners een project voor waarin monumentale panden via het bestaande aardgasnet van waterstof worden voorzien voor verwarming. In 2021 hebben we ook een samenwerkingsovereenkomst met de Port of Amsterdam getekend voor de ontwikkeling van een publiek waterstofnetwerk.