Opinie van het stakeholderpanel
Beste lezer van het verslag,
Traditiegetrouw heeft Alliander een stakeholderpanel voor het jaarverslag georganiseerd. We zijn blij met deze mogelijkheid om feedback te geven op het jaarverslag. We gaan ervan uit dat Alliander er daarmee in slaagt om het verslag nog beter aan te laten sluiten op de wensen en behoeften van directe stakeholders en de maatschappij in het algemeen.
Algemene indruk
Alliander is een organisatie met een uitdagende opgave in relatie tot de energietransitie. Dat maakt het van groot belang om open en transparant te blijven communiceren. Niet alleen omdat hiermee meer begrip ontstaat voor de doelen, dilemma’s en uitdagingen waar de netbeheerder aan werkt, maar ook omdat dit van toenemend belang is voor alle stakeholders, waaronder de financiële markt en met het oog op aangekondigde internationale wettelijk verplichte verantwoordingsrichtlijnen. De informatie in het conceptverslag geeft over het algemeen een uitgebreid en prettig leesbaar inzicht in activiteiten, resultaten en uitdagingen. De verwevenheid met brede welvaart en de SDG’s is een plus. Desondanks mag het verslag duidelijkere lijnen presenteren. Urgente thema’s komen in het verslag uitvoerig aan bod, maar staan verspreid waardoor het verslag enigszins aan zeggingskracht inboet. Bovendien mag duidelijker uit het verslag spreken tot welke strategische keuzes de belangrijkste uitdagingen leidden. Ook vraagt het panel naar een duidelijke uitleg van de stakeholder benadering van de organisatie: op welke wijze en volgens welk proces zijn met welke criteria stakeholders betrokken bij strategische- en materialiteitskeuzes, implementatie, dilemma discussies en verslaglegging?
Daarnaast mist het panel ‘kruidigheid’ in de boodschap: we begrijpen dat de – soms lastige – positie van Alliander in relatie tot de maatschappelijke opgave in veel gevallen dwingt tot diplomatie of terughoudendheid. Maar het is steeds minder makkelijk – en in onze ogen ook wenselijk - om neutraal te blijven, gezien de maatschappelijke opdracht en zeker ook om toegang te blijven houden tot de kapitaalmarkt. Daarom mag de organisatie meer moed en lef tonen in de discussies die van belang zijn voor de eigen toekomst en die van de samenleving. We hopen dat deze in het voorwoord van de RvB terug te lezen zijn, of in een apart hoofdstuk met uitdagingen, strategie en waardecreatie.
Onderwerpen die extra verdieping verdienen zijn in de visie van het panel sustainable finance, betaalbaarheid, innovatie en toegang tot energie. Voor een bredere bereik van de informatie in het verslag is het wellicht mogelijk om de belangrijkste onderwerpen te vertalen naar bijvoorbeeld factsheets.
Onze aanbevelingen
Toekomstvisie over generaties heen
Alliander heeft enkele jaartallen scherp in het vizier. In 2025 wil het bedrijf alle achterstanden in het werk hebben weggewerkt. In 2030 moet in heel Nederland 55% CO2-reductie zijn bewerkstelligd ten opzichte van 1990. Veel informatie in het verslag richt zich op de korte termijn. Er is in het verslag nog weinig te vinden over generaties heen, tot 2050 en zelfs 2070. Het zou niet misstaan om waar mogelijk een inkijk te geven in de scenario’s daar naartoe.
Stellingname
Energienetwerken zijn onderdeel van een keten, waarvan ook producten- en dienstenleveranciers, en andere partners deel uitmaken. Bij het aanstippen van thema’s kan Alliander scherper zijn in het benoemen van verantwoordelijkheden. Behoefte aan regie op het werk dat in het kader van de energietransitie moet worden uitgevoerd is begrijpelijk, maar als die taak niet bij Alliander ligt, waar dan wel?
Betekenis van resultaten
Alliander rapporteert veel resultaten van activiteiten. In veel gevallen blijft ongewis wat die resultaten betekenen. Ligt de organisatie op koers? Gaat het beter dan verwacht? Wat valt er tegen en waarom? Wat is het ambitieniveau in relatie tot de verschillende politieke en institutionele context waarin Alliander zich bevind? Zeker als zaken nog niet goed gaan, mag Alliander daar meer uitgesproken over zijn. Daarmee wint het verslag aan dimensie.
Aandacht voor diversiteit
De aandacht voor diversiteit – sleutel tot toekomstbestendigheid – mag uitgebreider en verfijnder, is de mening van het stakeholderpanel. Wat is bijvoorbeeld de visie op ‘empowerment’ van vrouwen en het verhogen van het aandeel jonge vrouwen in de technische beroepen, anders dan alleen de ficus op vrouwen op een leidinggevende positie? Verder verwachten wij ook een scherper inzicht te krijgen op andere diversiteitsfactoren op het vlak van gender, leeftijd, kennisniveau, afkomst.
De dilemma's van Alliander
Net als vorig jaar hebben we als stakeholderpanel nadrukkelijk stilgestaan bij enkele dilemma's van Alliander: 1) planning op realisme versus duurzame ambitie, 2) capaciteit realiseren met het oog op langetermijndoelen of prioriteit bij kortetermijnopgaven en 3) systeemefficiency versus maatschappelijk draagvlak. Wij herkennen en onderschrijven de besproken dilemma’s, die eens te meer duidelijk maken welke lastige rol Alliander te vertolken heeft en de beperkte invloed in het gereguleerde domein. Zo lezen wij graag meer over de praktische mogelijkheden binnen het kwadrant van ambitie en realisme. Is er een optimum, en wat is de impact hiervan op de financiele positie van het bedrijf? Hoe kijkt Alliander naar het regeerakkoord: urgentie van de transitie vraagt om wettelijke mogelijkheden. Uiteindelijk zijn de te maken keuzes essentieel voor het creëren van draagvlak. We raden Alliander aan om de uitwerking van de dilemma’s voor zich te laten spreken door ze te onderbouwen en illustreren met concrete feiten en cijfers.
Tot slot
Alliander behaalt een hoog niveau van verslaglegging. De hoge notering in de Transparantiebenchmark bevestigt dat. We hopen dat onze bijdrage een impuls is om de hoge mate van transparantie vast te houden. Graag willen wij Alliander danken voor de opstelling richting stakeholders, de mogelijkheid inhoudelijk feedback te geven op de conceptversie van het jaarverslag en het inhoudelijke gesprek met het bestuur.
Namens het stakeholderpanel,
Teresa Fogelberg - sustainability leader, voormalig deputy chief executive GRI, voorzitter Transparantie Benchmark, Impact Economy Foundation
Heleen Keur - wethouder gemeente Den Helder
Arthur Krebbers – hoofd Sustainable Finance Corporates, NatWest Markets
Werner Schouten – voormalig voorzitter Jonge Klimaatbeweging
Margot Weijnen – hoogleraar proces- en energienetwerken, TU Delft
Reactie van de Raad van Bestuur van Alliander naar aanleiding van de feedback van het stakeholderpanel
'We hebben met veel belangstelling kennis genomen van alle reflecties van het stakeholderpanel en hebben op een aantal punten het jaarverslag hierop aangepast.
Ten eerste zijn we explicieter in de gewenste stellingname en het benoemen van onze verwachtingen bij andere partijen. In het hoofdstuk Ons netwerk wijzen we op het grote belang van gecoördineerde planning en programmering met rijksoverheid, provincies en gemeenten. In detail melden we de vorderingen rond het RES programma en wat nog te doen staat. Ook geven we in hetzelfde hoofdstuk gedetailleerd aan waar de nieuwe Energiewet aan dient te voldoen om de grote opgaven voor netbeheerders in te kunnen vullen.
Over de lange termijn visie en doelstelling van Alliander heeft het stakeholderpanel een terecht punt. In het hoofdstuk Onze Strategie verwijzen we naar het nieuwe MVO Beleid en de uitgangspunten, waaronder Brede Welvaart. Dit mag gelezen worden als een belofte dat wij meer aandacht gaan schenken aan onze lange termijn impact op de maatschappij. Deze belofte is vermeld in ons hoofdstuk Onze Impact op de Maatschappij.
In aansluiting op de opmerking over diversiteit hebben we ons hoofdstuk Aantrekkelijke Werkgever aangepast. Naast concrete data over de samenstelling van de organisatie laten we uitvoeriger zien hoe we werken aan een inclusieve en cultureel diverse organisatie.
De feedback van het panel is waardevolle input geweest op de keuze en aanscherping van de dilemma’s in het jaarverslag. Zo zijn we dit jaar, op verzoek van het panel, transparant over het effect van het ambitieuze klimaatbeleid op onze bedrijfsvoering. Onderbouwing met cijfers en data nemen we mee als ambitie voor het volgende jaarverslag.'
Over het stakeholderpanel
Het stakeholderpanel voor het jaarverslag maak onderdeel uit van onze structurele stakeholderdialoog. Wij hebben in december een conceptversie van het Jaarverslag 2021 gedeeld met de panelleden. Deze is besproken tijdens een online bijeenkomst op 20 december 2021. Hierbij was ook CFO Walter Bien aanwezig. De feedback is gebruikt om dit verslag te verbeteren en wordt gebruikt voor verdere doorontwikkeling. Het stakeholderpanel is onafhankelijk. Ook meepraten over het jaarverslag of thema's waar Alliander mee bezig is? We staan open voor dialoog en organiseren ook geregeld rondetafelsessies met onze stakeholders. Neem contact met ons op via communicatie@alliander.com.