Ontwikkelingen regulering 2023

De belangrijkste regulatorische ontwikkeling in 2023 betrof de uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) in de beroepsprocedure van de gezamenlijke netbeheerders tegen de huidige methodebesluiten regionale netbeheerders gas en elektriciteit voor de periode 2022 tot en met 2026.

Daarnaast heeft de ACM in 2023 ook geconcludeerd dat nacalculatie van de netverlieskosten voor zowel elektriciteit als gas noodzakelijk is voor in ieder geval de jaren 2022 tot en met 2024.

Beroepsprocedures methodebesluiten

De gezamenlijke netbeheerders hadden beroepsprocedures lopen tegen de methodebesluiten regionale netbeheerders gas en elektriciteit, omdat buiten de reeds voorziene maatregelen volgens de netbeheerders meer aanpassingen noodzakelijk zijn geworden die behoren te leiden tot hogere inkomsten.

Het CBb heeft op 4 juli 2023 uitspraak gedaan in deze zaak. Haar conclusie was dat beide methodebesluiten, voor elektriciteit en gas, vernietigd moesten worden. De ACM diende nieuwe besluiten te nemen waarbij zij voor het methodebesluit elektriciteit de begininkomsten moest baseren op het werkelijke kostenniveau van 2021 in plaats van het geschatte kostenniveau. Ook moest de ACM een aanpassing doen in de wijze waarop zij de productiviteitsontwikkeling van de regionale netbeheerders schatte, waarbij meer rekening moest worden gehouden met de gevolgen van de investeringen vanwege de energietransitie.

Daarnaast oordeelde het de CBb ook positief over enkele beroepsgronden van de netbeheerders met betrekking tot de WACC. ACM dient in nieuwe methodebesluiten voor zowel elektriciteit als gas rekening te houden met een minimale waarde van de risicovrije rente van 0,5%.

ACM heeft op 21 december de gewijzigde methodebesluiten gepubliceerd waarin zij de uitspraak van het CBb heeft verwerkt. In het voorjaar van 2024 zal de ACM de financiële effecten hiervan doorrekenen in de x-factorbesluiten per netbeheerder.

Aangezien dit leidt tot aanzienlijke extra toegestane inkomsten voor de netbeheerders, heeft de ACM in de tarieven 2024 voor elektriciteit al een voorschot verwerkt. Voor Liander bedraagt dat voorschot € 187 miljoen.

Regulering langere termijn

Voor de reguleringsmethodiek voor de langere termijn zijn de ACM en de netbeheerders in 2022 reeds een gezamenlijk traject gestart. De energietransitie betekent een trendbreuk in de kostenontwikkelingen van de netbeheerders en roept de vraag op aan welke eisen een reguleringsmethode, op basis waarvan toegestane inkomsten en tarieven worden vastgesteld, behoort te voldoen.

De ACM heeft in 2023 een consultatie uitgevoerd naar de methode voor tariefregulering die het beste past bij de energietransitie. Bedrijven, gemeenten, belangenorganisaties, experts én netbeheerders onderschrijven het belang van de energietransitie en zijn het er over eens dat netbeheerders de komende jaren meer financiële ruimte moeten krijgen om alle noodzakelijke investeringen te doen. De ACM zal naar verwachting in 2024 de conceptmethode op hoofdlijnen uitwerken, waarna uiteindelijk in 2026 de nieuwe methodebesluiten voor de periode vanaf 2027 zal worden vastgesteld.

Liander heeft, samen met de andere netbeheerders, in dit traject aangegeven dat de focus moet worden verschoven naar (het kunnen realiseren van) de maatschappelijke opgave van de energietransitie.