Noot 3 Materiële vaste activa en gebruiksrecht vaste activa

Materiële vaste activa

Investeringen

De investeringen in materiële vaste activa gedurende het boekjaar bedroegen in totaal € 1.228 miljoen (2021: € 1.014 miljoen).

Desinvesteringen

De desinvesteringen in 2022 en 2021 houden verband met buitengebruikstelling van bedrijfsgebouwen, netwerkactiva en overige vaste bedrijfsmiddelen.

Nieuwe consolidaties

In 2022 zijn geen entiteiten in de consolidatie toegevoegd. In 2021 betrof dit Ebatech.

Bijzondere waardeverminderingen

In 2022 en 2021 hebben geen bijzondere waardeverminderingen plaatsgevonden.

Herrubricering naar activa aangehouden voor verkoop

De herrubricering naar activa aangehouden voor verkoop heeft betrekking op Kenter en op de locatie Spaklerweg te Amsterdam.

In 2021 had de herrubricering betrekking op de activa van Stam en is in dat jaar vanuit de Activa aangehouden voor verkoop het terrein van onze locatie in Leeuwarden geherrubriceerd naar de vaste activa. Voor een toelichting op de Activa aangehouden voor verkoop wordt verwezen naar noot 33.

CBL-transacties

In de periode 1998 tot en met 2000 zijn door dochterondernemingen van Alliander N.V. voor netwerken US CBL-transacties aangegaan. De in de leases ondergebrachte netwerken zijn voor een langdurige periode verhuurd aan Amerikaanse partijen (headlease), die deze activa vervolgens weer hebben onderverhuurd aan de desbetreffende dochterondernemingen (sublease). Aan het einde van de sublease bestaat de optie de rechten van de Amerikaanse wederpartij onder de headlease af te kopen en de transactie aldus te beëindigen. De baten uit de CBL's zijn verantwoord in het jaar van afsluiten van de desbetreffende transactie. In december 2021 zijn twee van de drie nog lopende CBL's vervroegd beëindigd. Als gevolg hiervan is geen enkel gas- of warmtenetwerk meer met een Amerikaanse lease belast. Uitsluitend het elektriciteitsnetwerk in het gebied Randmeren zit nog in een CBL-transactie, waarvan de overeengekomen looptijd begin
2025 eindigt. De totale netto boekwaarde bedraagt ultimo 2022 ongeveer € 340 miljoen (ultimo 2021: € 300 miljoen).

Met betrekking tot de resterende CBL-transactie bestaan contractuele voorwaardelijke en onvoorwaardelijke rechten en verplichtingen. In verband met de transactie staat in deposito bij meerdere financiële instellingen, dan wel is belegd in waardepapieren, ultimo 2022 een totaalbedrag van $ 655 miljoen (2021: $ 715 miljoen).

Aangezien geen beschikkingsmacht bestaat over de beleggingen en de daarbij behorende verplichtingen, worden deze niet als activa en passiva van Alliander beschouwd en zijn de desbetreffende bedragen niet opgenomen in de geconsolideerde cijfers van Alliander.

Ultimo 2022 bedraagt het ‘netto strip risk’ (het gedeelte van de ‘termination value’ – dat wil zeggen de bij een voortijdig einde van de transactie mogelijk aan de Amerikaanse tegenpartij te betalen vergoeding – dat niet uit de hiertoe aangehouden deposito’s en beleggingen kan worden voldaan) voor de nog lopende transactie $ 32 miljoen (2021: $ 22 miljoen). Het strip risk wordt in hoge mate beïnvloed door de marktontwikkelingen.

In december 2021 zijn de sub-subleases aan Vattenfall Warmte van de aan Alliander N.V. toebehorende warmtenetwerken in Duiven-Westervoort en Almere-Stad van rechtswege afgelopen. Met Vattenfall is afgesproken de verhuur van de warmtenetten zoveel mogelijk op basis van de afspraken uit de beëindigde sub-subleases aan Vattenfall Warmte te continueren tot 1 december 2023. De totale boekwaarde van de verhuurde warmtenetwerken en bijbehorende meters bedraagt ultimo 2022 € 98 miljoen (2021: € 95 miljoen).

Gebruiksrecht vaste activa

Het grootste deel van deze activa heeft betrekking op bedrijfspanden en leaseauto's. Daarnaast zijn ook erfpachtcontracten en huur van telecommasten en -verbindingen in dit bedrag verantwoord. De lease-aanpassingen hebben o.a. betrekking op uitbreidingen en indexeringen. De herrubricering naar activa aangehouden voor verkoop betreft ultimo 2022 Kenter en ultimo 2021 Stam.